'*e-nor > ehor > nehor' versus '*e-nor > iñor'
Zioén Josu Lavin-ek herenegun:
nehor, nehon, nehoiz, nehola... ere baditugu.
Bai, izenordain indefinitu horiek guztiak ez dira baizik aldaerak ti jatorrizko forma batzuk kin "e-" partikula apórtatuz indefinizioa, indeterminazioa: "*e-nor", "*e-non", ... Ikus horretaz atzoko sarrera, non irakurtzen genuén honako hitzak ti Mitxelena (1961):
..., a.-nav. guip. vizc. inor 'alguien', inon 'en alguna. parte', inoiz 'alguna vez', etc., de *e-nor, etc.: cf. otros indefinidos como e-zer, e-zein. En sul. ( + -ere), ihue', 'ihuné, etc. (Dech. ehor, ehonere), ronc. ·Uztarroz eur, eun (Vidángoz nor, non), y en b.-nav. y Jab., con restablecimiento de la consonante nasal en la inicial (analogía de nor 'quién', etc.?), nehor, nihor, etc., como a.-nav. Elcano nior [Mitxelena, 1961:304]
Beraz, hauxe izanen litzaké bidea nondik sortuko zirén aldaera horiek an zenbait hizkera:
*e-nor > ehor > nehor
bitarten, beste hizkera batzutan, bidea izanen litzaké hauxe:
*e-nor > iñor
Hor argiro ikusten dugú nóla ibilbide fonetikoak ondo ezberdinak (eta are alderantzizkoak) izan ahal diren an hizkera edo garai ezberdinak.
Goragoko lehen bilakabide horretan, adibidez, nabarmenduko genuke nóla aurrena higatu dén "n" intervokaliko hori (an e-nor > ehor), emánez hor "h" (beste hizkera batzutan desagertu da), bitarten jarraian sortu dén hasierako "n" bat, ustez gáiti analogia kin "nor", erakutsiz berriro zéin handia izan ahal den efektuá ti analogia. [1928] [>>>]Etiketak: e → e-ni → en-e → har-e → ni(r)e
1 Comments:
Bai, hala emaiten du içan dela. Esquerric asco!
Argitaratu iruzkina
<< Home