Lafon (1970): "Les suffixes verbaux '-ke', '-te' sont parmi les plus originaux des morphemes basques."

Atzokoan jasotzen genuén Lafon-en pasarte bat non autore horrek azaltzen duén bere ikuspegia gain sorrera te "daiteke / leiteke" adizki singularrak bidéz "*daiteke / *leiteke" adizki plural batzuk (ez testigatuak).  Pasarte hori aterea da ti Lafon-en artikulua titulatzén "Le suffixe -ke, -te dans la conjugaison basque" (1970), zeinen lehenengo paragrafoan (lehenego esaldian) irakurtzen dugún ze:

Les suffixes verbaux -ke, -te sont parmi les plus originaux des morphemes basques. [Lafon, 1970 (1999:478)]

Hortaz, nabarmendu nahi genuke ze azken sarreretan mintzatzen ari gara gain euskararen morfema batzuk ("-te" eta "-ke") zein, Lafon-en ikuskeran, aurkitzen dirén arten originalenak.

Era berean gogoratu nahi genuke ondoko sarrera:

• Trask (1997): "This -ke follows the verbal root but precedes any suffixed agreement-marker, and its origin is completely mysterious."
  

Gaurkoan soilik nabarmendu nahi genuke ondorengo hitzak te Trask:

This -ke follows the verbal root but precedes any suffixed agreement-marker, and its origin is completely mysterious. [Trask, 1997:224]

Gure analisian, ordea, hala "-(t)e" nola "-(k)e" ulertzen dira.

Halaber gogoratu ondorengo hitzak ti Urgell (2018) an bere "Zer da lehenago, aditzoina ala partizipioa? Oharrak euskararen kronologiarako" (ikus sarrera hau):

..., -i oraindik garden xamarra da funtsean, badakigu zertarako erabiltzen zen, *e- iluna suertatzen zaigun bitartean. [Urgell, 2018:786]

Esan nahi baita, azken sarrerotan arituko ginake (gure azalpena arituko litzaké) gain bi morfema original eta misterioso, eta "*e-" morfema ilun bat, lótuz bi erabilera horiek (bata prepositiboa eta bestea postpositiboa) an analisi bakar bat zeinen bihotza izanen zén "e" partikula zahar indefinitu-indeterminatua, zeinen esangura bihurtuko litzaké askoz gutxiago iluna, antzera nola "-(t)e" eta "-(k)e" bihurtuko zirén anitzez gutxiago misteriotsu, nahiz ez horregatik gutxiago interesgarri eta esanguratsu. [1920] [>>>]