Bai, esaldiko indar prosodiko handiena kokatu ohi dá an esaldiko parte rhematikoena, nolabait nabármenduz parte horren inportantzia informatiboa

Atzokoan genioén:

Baina kontua da ze justuki objetua litzaké esaldi horretako parte rhematikoena, eta hortxe beharko litzaké esaldiko prosodia markatuena, eta ez soilik azentu sekundario bat.

eta gaurkoan esan nahi genuke nóla horretaz mintzo ginén adibidez an gure ondoko sarrera hau, zein gogoratu nahi genukén osorik:

• Indar prosodikoa ez ohi da kokatzen an buruak, baizik an osagarriak, erákutsiz osagarrien rhematikotasun handiagoa respektu buruak
  

Orain dela gutxi mintzo ginén gain "subjektu-predikatu oinarrizko hurrenkera" komunikatiboa (azpi baldintza eta behar komunikatibo orokorrak), zeintan behin emánda sujetu thematiko normalean-labur bat (edo ez-gutxitan eliptikoa), gero tipikoki emanen dá predikatu rhematiko normalean-luzeagoa. 

Antzera, predikatuan ezberdindu ahal izaten dugú, alde batetik, parte gutxio rhematiko bat: aditza, zein dén predikatuko buru diskursibo eta sintaktikoa, eta bestetik, parte rhematikoena: objetua, zein dén predikatuko osagarri diskursibo eta sintaktikoa, eta zein izaten dén luzeagoa zein aditza.

Sintagma preposizional edo postposizionaletan orobat egoten dá, alde batetik, preposizioa edo postposizioa (buru diskursibo eta sintaktikoa), zein dén erlatiboki gutxio rhematikoa eta laburragoa ze bere osagarria, zein gehien-gehienetan izaten dén parte rhematikoena eta luzeena (egoten dirá azpiosagarri kateatuak, non egon ahal dirén, adibidez, perpaus erlatiboak edo konparatiboak).

Orohar, buru diskursiboak (eta sintaktikoak) izaten dirá gutxio rhematikoak eta laburragoak zein euren osagarriak, eta justuki zatio izán gutxio rhematikoak, izaten dirá prosodikoki gutxio nabarmenduak: izan ere, indar prosodikoa ez ohi da kokatzen an buruak, baizik an osagarriak, erákutsiz osagarrien rhematikotasun handiagoa respektu buruak. 

Horretaz, genioén hemen:

Lan informatibo horretan sintaxi buruazkenak ez du laguntzen (sintaxi antiinformatiboak ez du laguntzen). Horretaz mintzo ginén an EHUko zuzentzaileek zuzendu aurreko versioa on "Sintaxi buruazkenaren etengabeko efektu sotil eta ezkutuak" (2019) (klikatu gain irudia finéz ikusi hobeki):

Hau da:

Osagarrien buru sintaktikoek (adibidez, konjunzioek, pre edo postposizioek edo aditzek) eskaintzen duten informazioa izaten da referentziala; alegia, oinarrizkoa afin ondo kontestualizatu ditzagun euren osagarriak eta oso bereziki esaldiko azken gako informatibo edo espresiboak, baina, hala ere, ez da izaten bertan informaziorik rematikoena, esanguratsuena, edo espresiboena, zeini eman nahiko geniokeen indar handiena. Hori dela eta, sintaxi buruazkenen osagarri-buru hitz-ordenak ez du batere laguntzen kokatzen bukaeran elementu sintaktikoki-informatiboki-prosodikoki esanguratsuena.

Bai, errepikatzen dugu: indar prosodikoa ez ohi da kokatzen an buruak, baizik an osagarriak, erákutsiz osagarrien rhematikotasun handiagoa respektu buruak.

Horrela, esaldiko indar prosodiko handiena kokatu ohi dá an esaldiko parte rhematikoena, nolabait nabármenduz parte horren inportantzia informatiboa. Eta hala SOV nola SVO ordena neutroetan parte rhematikoena izaten dá objetua. [2419] [>>>]