Eta bi aukera postverbalei (SVO kin O neutroa edo enfatikoa) gehitu behar dizkiegu bi aukera preverbalak (SOV kin O neutroa edo enfatikoa)

Atzokoan eta herenegun saiatu gara hurbilketa bat egiten ki doinua zein erakusten dutén esaldi enfatiko eta neutro postverbalek (SVO), eta gaur soilik gogóratu ze bi horiei gehitu behar deutsegu bi aukera preverbalak (SOV), alegia kin azentu enfatiko edo neutroa an objetu preverbala (mendebaldeko "deutsegu" familiko aditz-formak ere aukeran erabiliko genituzke adiéraziz singularra eta plurala). Honela ematen genituen lau aukera horiek an gure sarrera hau:

• Azentu diskursibo horrek, aukeran, argi uzten du ze esaldiaren parte rhematikoena agertzen dá aurrerago zein aditza

Genioen atzo ze:

Bihar gogoratuko dugu nóla geldituko liraken esaldi horiek kin azentu diskursiboa.

Hauek ziren atzoko lau esaldiok:

Patxik ESNÉA edan du (enfatikoa)

Patxik esnéa edan du (neutroa)

Patxik edan du ESNÉA (enfatikoa)

Patxik edan du esnéa (neutroa)

halan ze, idatzita kin azentu diskursiboa geldituko liraké honela:

1.: Lehenengo biek ez lukete eramango azentu ortografikorik:

Patxi esnea edan du.  

2.: eta azken biak, aukeran, eraman ahalko lukete azentu ortografikoa an aditz laguntzailea erákutsiz (aurrerantzako) norabide rhematikoa:

Patxik edan dú esnea.

Hain sinple: azentu horrek, aukeran, argi uzten du ze esaldiaren parte rhematikoena bilatu behar dá aurrerago zein aditza, eta ez atzerago. Azkenik esan ze azentuak ez du desberdintzen artén azentu neutroa eta azentu enfatikoa.

Erabiliz hemen ere atzoko eta herenegungo notazioa (non ezberdintzen genituen azentu printzipala eta sekundarioak, hala nola ere bukaerako beherako intonazioa bidéz azken puntua), honela geldituko liraké bi SOV ordenamendu horiek:

Patxìk ESNÉA edan du. (enfatikoa)

Patxìk esnéa edan du. (neutroa)

non berriro ere, bi esaldi horien arteko ezberdintasun estandar bakarra aurkituko litzaké an intensitatea on azentua, enfatikoagoa an bata, eta neutroagoa an bestea, halan ze mugako kasuetan ez genuken jakingo ondo ezberdintzen artén bata eta bestea. [2416] [>>>]