astelehena, otsaila 14, 2005

Itzulpenak dira froga

Itzulpenak dira lan bakarrak non kontrastatu daiteke autore batek zer jarri nahi zuen eta zer jarri duen. Adibidez, Josu Zabaletak 2003-an itzuli zuen "Sei pertsonaia autore bila", zeintan, Pirandellok idatzitako sarreran, irakur dezakegu honako hau:
Eta zergatik ez dut antzezten, bere irudimenean bizirik jaio zaizkion bere pertsonaietako batzuk biziarazi nahi ez dituen autorearen kasu berri-berri hau, eta behin bizitza eman zaielarik, artearen mundutik kanporaturik egoten etsitzen ez duten pertsonaien kasua? (149 or.)
zein Esther Benítez-en bertsioan bihurtzen den hau:
¿Por qué -me dije- no represento ese novísimo caso de un autor que se niega a dar vida a algunos de sus personajes, nacidos vivos en su fantasía, y el caso de esos personajes que, una vez infundida en ellos la vida, no se resignan a quedar excluidos del mundo del arte? (63 or.)
Bistan denez, diferentzia siderala da. Beste ale bat:
...: bata, semea, gogo txarrez; bestea, ama, biktima etsia bezala, beren itxura ez bada ia pisurik batere ez duten eta eskutik helduta eraman behar diren bi haurtxoen artean. (151 or.)
...: uno, el Hijo, reacio; el otro, la Madre, como víctima resignada, entre esas dos criaturitas que casi no tienen ninguna consistencia, salvo apenas su apariencia, y que necesitan ser llevadas de la mano. (65-66 or.)
Eta diferentzia sideral hori datza an kalitate eta botere diskursibo diferentziala zein aportatzen baitute rekurso eta estruktura prepositiboek (head-first) respektu pospositiboek (head-last). Estruktura eta rekurso horietatik zenbat-eta hurbilago, eta arazo gutxiago. [11] []

Etiketak: ,

1 Comments:

Blogger Erramun Gerrikagoitia said...

Harritzen naiz ezinago ikusirik kontinuoki evidentziak, zeinak agertzen dituzu irrefutableki. Baten batek behar du egin lan hori hon agertu eta denunziatu publikora daukagun nivela (desnivel versus negativo entropikoa?) an itzulpengintza desastrosoa euskaraz.

Ikusi ez banitu exenplu komparableok ez nuen sinetsiko zenik hainbesteraino gure itzultzaileon inefikazia. ¿Nola da possible ematea saririk holako itzulpenei? ¿Nortzuk dira responsable emateaz halako sariak (diru,...) tik funts publikoak?

Naiz harritu eta naiz harritzen ere, zeren ez nuen uste zenik horrenbestekoa gure desphasea an itzulpen mundua, zenbateraino non ezin dira ulertu mezuak neke handiekin ere. ¿Zergatik ez du reaktionatzen nehork? ¿Ote da hori soilki inkapazitate problemea hon itzultzaileak zeren bait dira txarrak ala aitzitik dauka relatio determinante eta fatidikoa struktura linguistikoak hon euskara?

Gero esan daroe -egiaz baina, ez daroe esan ezer, mutu bait dagoz- ez dago problemarik eta antza ez da bide berririk ireki behar hobeto redaktatzen ikasteko an euskal prosa modernoa.

asteartea, otsaila 15, 2005 12:35:00 AM  

Argitaratu iruzkina

<< Home