F1 -> dislokatua -> F2, baina nekez alderantziz

[Erantzunez ki Erramun Gerrikagoitia respektu bere atzoko komentarioa]

Jon Agirre itzultzaileak (Itzulpen Zerbitzu Ofizialeko buru izandakoak) ezin hobeto azalduko digu "F1 -> dislokatua -> F2" mekanismoa, zein den aipatzen hemen. Dio Jon Agirre-k

"Hau da polita (eta ez hori)", zuk diozun bezala, zuzena da, baina ez da zuzen bakarra, zuk ere aditzera ematen duzun bezala. "Polita da hau (eta ez motza)" ere zuzena da. Azken honen esanahia dauka nik idatzitako "hau da polita" esaldiak. Idatziz ezin entonatu, eta diozun bezala entonazioak garrantzi handia du, baina saiatuz gero ea lortzen dugun. Saiatu honela irakurtzen: "hau da... (badakizu zer? ba... benetan) polita", horrela irakurtzea nahi nuke nik zuzentzat jotako "hau da polita" (= hau da' polita).

Hortxe dauzkagu:

• F1.: "Hau polita da", non "polita-da" dá intonazio-unitate bat (galdegaia dá "polita").
• DISLOKATUA: "Hau da' polita", non "da" eta "polita" doaz an intonazio-unitate ezberdinak (galdegaia dá "polita" eta ez "hau").

Galdegai-estruktura dislokatu horiek akaso hasiko ziren erabiltzen kin osagarri luzetxo edo konplexutxuak, edo noiz hiztunak beharko zuén irabazí denbora afin pensatu hobeki nóla eman erantzunaren fokua (galdegaia), edo noiz nahiko zuén eman halako suspense moduko bat ki esaldia, edo noiz nahiko zuén sartu azalpenezko tarteki bat inter aditza eta galdegaia, ... hau da: egoera berezietan.

Jon Agirrek oso ondo ilustratzen du denbora transizional gehigarri hori zein hiztunak dún hartzen afin erabili nola nahiago duen (normalean bilatuko du bere ideiari ematea formarik egoki eta finduena):

"hau da... (badakizu zer? ba... benetan) polita".

Aurreko tarteki hori ("... badakizu zer? ba... benetan") explizitatuz gero, galdegaia joango zén ki esaldi-bukaera (non jarraituko zuen izaten galdegai).

Goiko estruktura dislokatu hori ("Hau da' polita" hori) izanen dá, hasiera batean, markatua, arraro samarra, ezohikoa, baina pixkanaka, normal bihurtuko da:

Joskera arruntetik ateratzen dena markatua da; hori zuzena da, eta, ni behintzat, ez nau lotsatzen erabiltzeak. Baina markatua gutxitan erabiltzen da definizioz, ohikoa bihurtzen denean markatua izateari uzten diolako edo.

Horixe da mekanismo sintaktiko sinple hori zein Aske-k deskribatu, eta, atzoko sarreran esan bezala, mekanismo horren azken buruko arrazoiak dirá komunikatiboak; hain zuzen: osagarri luzeek edo konplexuek edo bereziki landu nahi ditugun horiek dúte eskertzen transizio egoki bat bai kodifikatzean, eta baita deskodifikatzean ere; eta horrexegatik osagarri horiek dute joera ki kokatu ondóren aditza, zeinek ematen digún informazio estrategikoa eta oso sinplea (oso laburra) burúz osagarriaren zentzua (adibide argi bat: perpaus deklaratiboak).

Sintaxi progresiboak esanguratsuki laguntzen digu progresatzen an gure mezu-kodifikazioa, eta esanguratsuki laguntzen digu prozesatzen haren deskodifikazioa. Ez da esan beharrik ze sintaxi progresibo horren garapenean, baliabide prepositiboen papera oso inportantea da. [86] [>>>]