Hurbilketa bat ki diferentzia interlinguistikoak noiz irakurtzen ber informazioa an hizkuntza ezberdinak

Atzokoan genioen ze, nahiz faktore fonikoak ez egon an zentrua hen debatea buruzki funtzionalitate linguistikoa, bai izan daitezke elementu osagarri relevanteak, bereziki noiz konparatzen hizkuntzen funtzionalitatea an egoera elebidunak edo eleaniztunak.

Gaurkoan aipatu nahi dugu artikulua titulatzen "A cross-language perspective on speech information rate" publikatua ga Pellegrino, Coupé eta Marsico an Language (2011), non autoreek, finean, dutén egiten hurbilketa bat ki abiadura zeinekin dén trasladatzen ber informazioa noiz irakurria an hizkuntza ezberdinak (information rate).

Irakurria izanik, hiztunek ez dute ezer sortu behar, baizik soilik irakurri zérbait zein norbaitek dún aurreprestatu afin eman ber informazioa an textu guztiak. Bestalde, azpimarratu behar da ze experimentu horretan ez dute burutzen ulermen-kontrolik afin saiatu konprobatzen noráino ulertu diren textuak (ulermen-kontrolak izaten dirá galdera sinpleak non diren konputatzen erantzun zuzenak eta reakzio-denborak). 

Ikus, hortaz, beheragoko taula, non, oso labur esanda, lehenengo zutabean dugu ratio bat non islatzen den zénbat silaba behar izan diren afin eman ber informazioa; bigarrenean, segunduko silaba-kopurua, eta hirugarrenan dugú informazio-ratioa, zein dén gure oraingo mintzagaia:

Azpimarratu nahi genuke ze, beti ere hurbilketa horren arabera, inglesa izanen litzake hizkuntza zeinek izán informazio-tasa handiena, eta japoniera baxuena, nahiz diferentzia hori ez litzakén ia ezer baldin konparaturik kin arazo diferentziala zein dun suposatzen japonieraren buruazkentasuna respektu inglesaren burulehentasuna. [⇶]