Nóla kalkulatzen da informazio-densitate hori?

Aurreko sarreran ikusi ditugu emaitzak hen experimentu bat zeintan hizkuntza bakoitzeko parte-hartzaileek (guztira, zortzi hizkuntzetakoak) irakurri behar zituztén 20 textu (non, interlinguistikoki agertzen zén ber informazioa) afinda adibidez kalkulatú hizkuntza bakoitzaren informazio-densitatea (an lehenengo zutabea hen taula) hartúz nola referentzia a hizkuntza vietnamiarra (berdin izan zitekén beste edozein, soilik baita referentzia bat):

Several adult speakers (from six to ten, depending on the language) recorded the 20 texts at “normal” speech rates, without being asked to produce fast or careful speech. [François Pellegrino, Christophe Coupé eta Egidio Marsico an Language (2011)]

Galdera dá: nóla kalkulatzen da informazio-densitate hori?

Hain zuzen, textu bakoitzean kalkulatuko litzaké:

vietnamieraren silaba-kopurua / dena delako hizkuntzaren silaba-kopurua

afin gero kalkulatú 20 textuetako proportzioen batezbestekoa, zein litzakén hizkuntzaren densitatea. Beraz, informazio-densitatea ez da baizik batezbesteko silaba-proportzioa (respektu vietnamiera) an 20 textuak.

Gauza da ze hizkuntza ezberdinek erabiltzen dituzte silaba-kopuru diferenteak afin eman ber informazioa, eta baldin adibidez hizkuntza vitnamiarrak textu batean erabiliko balitú 100 silaba noiz beste hizkuntza batek erabilí 200, orduan textu horrexetan halako hizkuntzaren informazio-densitatea izanen litzaké 0,5, esan nahi baita erdia hen vietnamiera (zatio erabilí bi aldiz silaba gehiago zein vietnamiera afin eman ber indformazioa). Gero kalkulatuko litzaké 20 textuetako densitate-batezbestekoa arrenda lortú hizkuntzaren informazio-densitatea, zein ez dun dependitzen ti ariketa hen hiztunak, baizik soilik ti silaba-kopuruak.

Beste adibide bat, baldin adibidez hizkuntza vietnamiarrak textu batean erabiltzen baditú 91 silaba noiz inglesak erabilí 100, orduan, textu horretan, inglesaren informazio-densitatea izanen dá 91/100=0,91; eta 20 textuen batezbestekoan 0,91 aterako balitz (demagun), orduan inglesaren informazio-densitatea izanen litzaké 0,91, nola dén.

Azken adibide bat: referentziazko vietnamieraren densitatea izan beharko dá 1; izan ere, textu bakoitzean, vietnamieraren silaba-proportzioa respektu vietnamiera bera izan beharko dá 1, halatan ze 20 textuen batezbestekoa izan beharko dá 1. [⇶]