ostirala, urria 04, 2019

... noiz ikusi egoki

Hauxe idatzi nuen atzo an bloga hen Erramun Gerrikagoitia, jarraiki hari bat non mintzo zén, besteak beste, buruzki erabilera hen estruktura prepositivoak (⇶ Zer luque tcharric, erabiliric librequi bakoitzac?):
 _____________________________________

Nik ez dakit "A aurka B" estruktura osoki euskara ote den (suposatzen dut ezetz, zeren erabilera prepositivo hori ez dager an Hiztegia hen Euskaltzaindia), baina bádakit askotan erabili dela an kartelak hen pilota-partiduak, eta justuki erabilera horrek esaten dit ze, gutxienez partzialki, báda euskara.

Berdin nola ez dakidan ea "A versus B" estruktura osoki euskara ote den (suposatzen dut baietz, zeren erabilera prepositivo hori báda an Hiztegia hen Euskaltzaindia), baina bádakit ze, osoki euskara ez balitz ere, askotan erabili dela an artikulu zientifikoak edo periodistikoak, eta justuki erabilera horrek esaten dit ze, gutxienez partzialki, izanen litzaké euskara.

Bestalde, "A kin B" estrukturak jarraitzen dio ki eredua hen "A aurka B" edo "A gain B" matematikoa (bere jatorria litzaké "...-(n) ki(de)n" postposizioa), eta nahiz akaso ez izán osoki euskara (zeren ez dager an Hiztegia hen Euskaltzaindia), bádakit ze, gutxitan bada ere, erabili egin dela an zenbait idazki eta blog (ikus "Buruz hizkuntzen garapen sintaktiko-diskursivoa" edo "Sintaxigintzaren norabide komunikativoa"). Jakina, justuki erabilera horrek esaten dit ze, gutxienez partzialki, báda euskara.

Euskaltzaindiak bere hiztegian askotan erabiltzen du honako expresioa arrén baztertu hitz bat:
Oharra: Euskaltzaindiak, (----)-k euskara idatzian izan duen erabilera kontuan harturik, hitz hori ez erabiltzea gomendatzen du.
Hortxe daukagu, beraz, Euskaltzaindiaren irizpidea afin ametitu hitz edo estruktura bat: bere erabilera idatzia. Hortaz, azter ditzagun erabilera linguistiko guztiak, aukera lingusitiko guztiak, mekanismo linguistiko guztiak..., eta zerbait ondo badoakigu, erabil dezagun... noiz ikusi egoki.

Eta, bistan da, zenbat eta gehiago idatzi, hobeto. []