igandea, maiatza 29, 2022

Leizarraga (1571). "... (eta cen han berean conpainiabat seioguey personaren ingurucorik)"

Atzokoan komentatzen genuén Leizarragaren ondoko esaldia, non autoreak zehaztu nahi zuen zér zen "stadio" bat, emánez informazio prezisoa gain erlazioa arten estadioak, urratsak eta oinak, zein baitziren garai hartako luzera-unitateak (gerora etorriko zén "metroa"):

Stadioa, cen spatio lasterkako chedatubat: orain nehorc barrán artzeco eguin baleça beçala: eta spatio hura cen luce seioguey eta bortz urrhets, baitirade 625 oin. [Leizarraga, 1571]

Ikusten genuenez, Leizarragak naturaltasunez erabitzen zuén SVO ordena kin informazio prezisoa an bukaera. Gaurkoan azpimarratu nahi genuké herenegungo bigarren esaldia ere:

Eta egun hetan iaiquirik Piarrisek discipuluen artean, erran ceçan (eta cen han berean conpainiabat seioguey personaren ingurucorik) [Leizarraga, 1571]
non aditza ("zen") agertzen zaigu aurré beste edozein informazio, eta oso bereziki aurré informazio zehatzena (zénbat jende zen han), zein emanen baita ondo aurkeztua zatio aditza ("zen") eta kokapen bat ("han berean").

1 Comments:

Blogger Bittor said...

Leizarragaren ingurutik, nola azladu orduan ondokoa bezalako segida (Mt 12, 33): "Ezen fruktutik arborea ezagutzen da.", (frantsesezko jatorrizkoan: "car l'arbre est cognu par le fruit"), non argi dagoen esaldian azpimarratu nahi den osagaiz 'fruktutik' hori dela ('par le fruit')?

Testuinguru zabalagoa: "Edo egizue arbore ona, eta haren fruktua on. Edo egizue arbore ustela, eta haren fruktua ustel. Ezen fruktutik arborea ezagutzen da."

igandea, maiatza 29, 2022 4:15:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home