Aglutinazioak du errazten a-isolamendua e-postposizioak: adibidez, "kin" soziativoa

Atzoko sarreran genioenez, hizkuntza aglutinatiboetan ez dira aldatzen ez hitzak ezta hitzei erantsitako partikulak (postposizio erantsiak) noiz juntatzen diren. Izan ere, aglutinazioa dá gauzatzen an modu regular eta mekanikoa, halatan ze erraza izaten da atzizkien analisi morfologikoa, isolatuz postposizioaren gorputza.

Har dezagun a-kasua e-soziatiboa kin "-kin" postposizio erantsia. Kasu horretan argi ikusten da ze postposizioaren gorputza dá "kin" hori, zeinen sorbidea, aztertu denez, izanen litzaké a-izen arrunta "kide" gehi kasu inesiboá "...-n", osatuz "kiden" (= "kide + n"), zeinen higaduratik etorriko litzaké "kin" soziatiboa.

"kin" soziatiboa, gainera, ager daiteke loturik ki absolutiboa, nola an Landuchioren hiztegia (1562):

Vere personeaquin
Oyñaquin çapaldu
Gozoquin
[adibideok atera dira tikan Euskal morfologiaren historia, Azkarate-Altuna, 2001:105]

nahiz, orokorkiago, agertzen da loturik ki genitiboa, osatuz "...-re kin" = "...rekin":

... ahalquerequin eta modestiarequin acotra ditecen.
[adibide hau atera da tikan Euskal morfologiaren historia, Azkarate-Altuna, 2001:106]

Azkaratek eta Altunak (2001) argitzen digute ze:

"-(r)e" atzizkia aztertzean esan bezala, Schuchardtek (1923:57)  argitu zuen -kin < kide + -n (inesiboa) zela, aurretik genitiboa zuena; beraz, erdal itzulpena 'en compañía de' izango litzateke. Mitxelenak (1972, 1977) eta gainerako gramatikariek ere (Irigoien 1978, Trask 1997) ontzat eman dute azalpen hau. Hala dio Mitxelenak:

"Com. -kin, -ki 'con' < -kien, que en d'Urte alterna con el más frecuente -kiñ < * -kide-n 'en compañía de'

D'Urte ez da, ordea, -kien erabiltzen duen bakarra, Tartasen ondorengo adibidean ere horixe baitugu, azken bokal sudurkariak salatzen duenez:

Iencoarequie Ceruco gloriara baitoa (Onsa..., 62)

Atzizkiaren aldagaiei gagozkiela, Mitxelenak (1977:308) dioen bezala, kide batzuetan inesiboko -n gabe ageriko zaigu, -ki forman, edo -la harturik, -kila forman. [Azkarate-Altuna, Euskal morfologiaren historia, 2001:106]

Argitu ze aipuko * -kide-n horretako asteriskoak dú adierazten ze forma hori ez dela inon jaso zehazki horrela (ez dagoela dokumentatua), baizik forma teorikoa dela, teorikoki berreraikia, teorikoki derivatua.

Aglutinazioak du errazten a-isolamendua e-postposizioak: adibidez "kin" da postposizio soziatiboá zein den itsasten ki genitiboa edo absolutiboa arrenda sortu a-atziki soziatiboa zein ezagutzen dugun. [⇶]