[#11] Ondo ezberdindu behar ditugu gaitasun linguistikoa eta teknologia linguistikoa

Ondo ezberdindu behar ditugu gaitasun linguistikoa eta teknologia linguistikoa. Genioén an gure "Hizkuntza bere osotasunean" (2017): 

Ondo ezberdindu behar ditugu gaitasun linguistikoa eta teknologia linguistikoa, gaitasun biologikoa eta tresna kulturala. Adibidez, gaitasun kognitibo zenbatzailea edo errekurtsiboa dira potentzialitate natural-biologikoak, eta zenbakiak edo baliabide sintaktiko-diskurtsibo buru-lehenak dira teknologia klturala zeinen bitartez (hobeto) inplementatzen dugun gure gaitasun zenbatzailea edo errekurtsiboa, azken buruan esanguratsuki potentziatuz gure efizientzia eta eraginkortasun komunikatiboa. [Gure "Hizkuntza bere osotasunean", 2017:196]

Argi denez, burmuin humanoak bádu gaitasun kognitiboa (nahi bada biologikoa) ki sórtu representazio sinbolikoak on ideiak bidez soinuak (zein bihur daitezke konventzionalak), eta bádu gaitasun kognitiboa ki birsortu (evókatu, jaso eta transmítitu) ideia horiek abíatuz tikan euren soinuzko representazio sinbolikoak. Harago, bádu gaitasun kognitiboa ki konbinatu ideia (soinu) horiek an modu konplexuak, halan-ze horrela sor eta transmititu daitezké inkluso ideiak zein ez diren existitzen an realitatea.

Baina estruktura eta baliabide sintaktikoak (nola "zeren" kausala edo bere urrutiko ahaide "zein" erlatiboa, edo "baizik" postpositiboa eta prepositiboa, edota SVO ordena) dirá teknologia linguistikoa zein sortu ahal den bidéz mekanismo ezberdinak nola dirén reanalisia, desdoblamendua,... Gogora daigun ondoko hitzak ganik Deutscher (2000):

Structures such as finite complementation may be likened to linguistic  “tools“ or “technology“. The cognitive ability to handle finite complementation must have already been a feature of the human brain in the more distant past. But in the development of human society, tools and technological practice lag behind cognitive potential (Renfrew 1996). The appearance of the actual mechanisms of finite complementation, the lingusitic “technology“, seems to be a recent feature in the history of many languages. (Deutscher, 2000:185-186, enfasia nirea)

non argi islatzen dén oinarrizko diferentzia hori artén "cognitive ability" eta "technology". [1191] [>>>] [#1] [#2] [#3] [#4] [#5] [#6] [#7] [#8] [#9] [#10] [#11] [#12] [#13] [A1] [A1-2] [A1-3] [A1-4] [A2] [B2]