"draiño" soltea: akaso jarraikiz antzeko eredu bat (analogia)

Atzoko sarreran ondorengo galdera agertzen da referitua ki prozesua nondik atzizkiak pasatzen diren ki izán hitz solteak:

Ados, baina, nóiz pasatzen dira atzizkiak ki izán hitz solteak?

Azken sarreretako kontextuan, galdera izan liteké: nóiz edo nóla pasatzen da "-raino" atzizkia ki "draino" forma askea? Ez da erraza jakitea, baina guk uste ze pausu hori gerta zitekén noiz hiztun batzuk (ekialdekoak, zirkunstantzia batzuetan) bilatu eta aurkitu zutén bide bat ki erábili "-raino" kin adverbio tenporalak nola "gaur" edo "bihar" (ikus sarrera hau). Hor akaso autoreek duda eginen zuten burúz "draiño" horren izaera, halatan ze, batzuk interpretatuko zutén atzizkia zela (atxikia emanez), eta beste batzuk postposizioa (askea emanez). Ikus an OEH:

oraindaraino.
(-raño Lar, H), oraindraino (SP), oraindrano (vEys, H), oraidraino (R-uzt), orainderaino, ora(i)drano.
Hasta ahora. "(Hasta) aquí, hasta ahora" Lar. v. oraindaino.

Hik begiratu ukhan duk mahatsarno ona oraindrano. Lç Io 2, 10. Karitatez berotzatzu bihotzak, / herraz eta gaitzeristez oraindaraño hotzak. EZ Man I 38 (II 23 oraidaraño, II 186 orain daraño). Baldin oraiñ daraño egondu bazarade itxuturik bizioten [sic] eta bekatuetan. (Munarriz, 1753). FLV 1989, 117. Leituko da orainderaño bezala euskerazko librotxo bat. (Larraun, 1762). ETZ 126. Orai drano nik egin düdanak ezpeitü deüs balia. Mst I 19, 1 (SP huneraino, Ch orai arteraiño, Ip orai artino, Ol gaurdaiñokoan). Zure grazia eztian / oraidrano izan nüzü. Mustafa. (ap. DRA) Orainderaño egin tugunak / eman diozkagu bertzeri. Auspoa 97, 21. Ama, zure nahiak oro egin zitit oraidrano, zure seme legian. Ip Hil 148. v. tbn. Oradrano: O Po 6. Tt Onsa 138 (Arima XIV oradraino). [OEH]

Interpretazio aske hori egon zedin, paper bat joka zezakén horrek mekanismoak déitzen analogia. Nóla gerta ziteken? Ba, aurreko aipuan bertan aurkitzen ditugú formak nola orai arteraiño edo orai artino, non dauzkagún "arteraiño" eta "artino" solteak (zein batzutan agertuko dirén atxikirik ere), eta non, gainera, orobat aurkitzen ditugún "-raiño" eta "-iño" integraturik. Hortaz, bide beretik, akaso analogiaz, ez dirudi hain zaila ze hiztun batzuk interpreta da(g)itén "draino" edo "daraino" nola postposizioak (askeak). Eta akaso gero, erabilera aske hori zabalduko zen ki beste forma batzuk batzuk, nola "-ra draino", zeintaz mintzatu ginen atzo.

Edonola ere, gauza da ze hiztun (edo idazle) batzuk, nola edo hala, hasi ziren ematen "draiño" askea. [809] [>>>]