larunbata, otsaila 08, 2020

"-ki", "-kiden > -kin", "-kizun" >>>> "ki...", "kin...", "kizun..."

Josu Lavinek aipatzen zuén hemen "zun" bukaera, zein den justuki a-diferentzia arten "-ki" eta "-kizun". Eta gertatzen da ze "zun" postposizioa existitzen da, signifikatuz honakoa (OEH):
zun.
(Tras tema nudo). En busca de. "Urzun ioaitea, aller quérir de l'eau" SP. "Ur-garbizun ioaitea, aller querir de l'eau nette" Ib. "Urzun joaitea, aller quérir de l'eau" Dv. "Basurde hilera zapataginak zurdazun, les cordonniers (accourent) au sanglier mort pour (lui arracher ses) soies (et ensoyer leur fil)" H s.v. zurda. v. 2 zura; cf. 2 zutik.
Samariko emakume bat urzun dator. Ol Io 4, 7 (TB urka). Ttunttuna aparitara etxez-etxe doa; / mutil-sailla dantza-zun atzetik daroa. "En busca de danza" . Or Eus 35. Aizekeria nuan maite ta gezur-zun nindabillan. Or Aitork 219. Beraz, Nerbidi [...] ez zan sari-zun ara ioan --aundiagoa baitzedukan ele-ederrean-- baizik eta onginaiez, gure eskabidea aintzat artuz. Ib. 195.
[OEH]
Esan nahi baita ze, "-(k)izun" eta "-(k)i" atzizkiak akaso konpartitzen ari dira ber "-(k)i" morfema, zein, dakigunez, erabiltzen da prepositivoki, eta zein akaso izan zén preposizio askea ere.

Eta berdin nola genioen ze:
"kizun" preposizioa ere eratorri liteké (final-destinativoa) tikan "-(k)izun" sufijoa: "ki" preposizioa (jatorriz dativoa) nahikoa izaten da an erabilera final-destinativoa baldin ez bada anbiguetaterik; baina anbiguetaterik egonez gero, orduan "kizun" inanbiguoki-final-destinativoa egongo litzaké aukeran. []

Etiketak: , ,

1 Comments:

Blogger Josu Lavin said...

Bilha itzaçu zun honen derivatuoc: zura eta zutik.
Azpisarrera batzuetan ere aguercen da zun hau.
Emaiten du dela inesivo bat.

larunbata, otsaila 08, 2020 3:08:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home