astelehena, martxoa 07, 2005

Tartekirik ez?

Asier Larrinaga, bere ostiraleko artikuluan, agertzen da kontra erabilera hon tartekiak an albistegi mintzatuak, zeren entzuleek hobeto dituzte aditzen errenkadan esandakoak.

Baina, hor, arazoa ez dira berez tartekiak, baizik euren diskurtsibitatea. Esan nahi da ze tarteki progresiboek ez ohi dute oztopatu informazioaren progresioa, baizik lagundu progresio hori, bitartean-ze egon ahal dira osagarri regresiboak zein, ez izanki tartekiak, ahal diran izan izugarri antiinformatiboak zatio euren diskurtsibitate eskasa, zein den benetako problema.

Komenta dezagun hurrengo adibidea, emana per ETBko euskara-arduraduna bera:
- (?) Ni lapurretan ibili baino, nire lagunak dabiltzan bezala, nahiago dut lan hau egin.

- HOBETO: Nahiago dut lan hau egin, eta ez lapurretan ibili, nire lagunak dabiltzan bezala.
Ikusten dugu ze Asier Larrinagak ordezkatu du baliabide pospositibo bat ("baino") kin baliabide prepositibo bat ("eta ez"), eta, hortaz, esan behar dut norabide onean jo duela.

Bestalde, nik bereiztuko nituzke “lapurretan ibili barik” eta “lapurretan ibili baino”. Lehengoarentzat aukeratuko nuke “... eta ez ...”; bestearentzat “… ezen-ez ...” edo “... ezi-ez ...”. Hortaz, nik emango nuke honela:
Nahiago dut lan hau egin, ezi ibili lapurretan, nola dabiltzan nire lagunak.
Ikus beste esaldi hau:
Nahiago dut lapurretan ibili, nola dabiltzan nire lagunak (lapurretan); lehenago ezi egin lan hau; badakizu: nire familiarekin, gustura, batere arazorik gabe.
Areago, aurreko tarteki horiek osagarri esplikatiboak dira; baina izan litezke osagarri murriztaileak:
Nahiago dut lapurretan ibili nola dabiltzan nire lagunak (ibili lapurretan horrela eta ez bestela), lehenago ezi lan egin nire familiarekin, nire gustuko lanean eta batere arazorik gabe.
Osagarriak, orokorrean, hobeto kateatuko dira progresiboki ezi regresiboki, eta horregatik askoz osagarri-kate aberats eta informatiboagoak lortuko ditugu kin estruktura progresiboak (respektu regresiboak). [26] []

1 Comments:

Blogger Erramun Gerrikagoitia said...

Dudarik ez dago ezen importantzia handia dauka lexikoak ere, ze syntaxia izanik ere egokia egoten ahal dira ongi ulertzeko problemak, kasurako kin lexiko desegokia.

Problemea da gaur niretzat ezen lexiko amankommun greko-latinoa da hobea ezi autokhthono pseudozientifikoa. Behar lukete ere berbek -berbek eurek lagundu- ulertzen zenbait konzeptu ulertzen edo ezaguntzen ez dugunak, behar liezagukete hitzek lagundu,izan gure makulu hartzeko ideiak; sobera frenatu eta eten gabe diskursoa.

Hortaz, irakurtzen dut "bi osagarri murriztaile", baina ulertu ahal izateko behar dut traduzitu euskarara -bai, euskarara- "bi komplementu restriktivo", gainera ustez ongi traduziten dudala egon gabe ziur osoki. Nik, ez izanik ere oraindio argi zer nahi duen esan zeren ez daukat konzeptu hori argi, hurbilago nago (edo nagoke) eta naturalago tik konzeptua kin "komplementu restriktivo" ezi kin "osagarri murriztaile".

Revindikatzen dut ere lexiko egokia eta ahal dela amankommun daukaguna, greko-latinoa edo kultura okzidentalekoa.

astelehena, martxoa 07, 2005 5:58:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home