astelehena, martxoa 07, 2005

Tartekirik ez?

Asier Larrinaga, bere ostiraleko artikuluan, agertzen da aúrka erabili tartekiak an albistegi mintzatuak, zeren entzuleek hobeto dituzte aditzen errenkadan esandakoak.

Baina, hor, arazoa ez dira berez tartekiak, baizik euren diskursibitatea. Esan nahi da ze tarteki progresiboek ez ohi dute oztopatu informazioaren progresioa, baizik lagundu progresio hori, bitartean-ze egon ahal dira osagarri regresiboak zein, tartekiak izateke, izan ahal dirén izugarri antiinformatiboak zatio euren diskursibitate eskasa, zein den benetako arazoa.

Komenta daigun ondoko adibidea, emana ganik ETBko euskara-arduraduna bera:
- (?) Ni lapurretan ibili baino, nire lagunak dabiltzan bezala, nahiago dut lan hau egin.

- HOBETO: Nahiago dut lan hau egin, eta ez lapurretan ibili, nire lagunak dabiltzan bezala.
Ikusten dugu ze Asier Larrinaga-k ordezkatu dú baliabide postpositibo bat ("baino") kin baliabide prepositibo bat ("eta ez"), eta alde horretatik, esan behar dugu ze norabide onean jo duela.

Alde semantikoan, ordea, bereiztuko genuke artén “lapurretan ibili barik” eta “lapurretan ibili baino”, halan-ze lehenengoarentzat aukeratuko genuke “... eta ez...”, bitárten bigarrenarentzat nahiago genuké "... zeinda...", “… ezen-ez...” edo “... ezi-ez ...”. Hortaz, emango genuke honela:
Nahiago dut lan hau egin zeinda ibili lapurretan, nola dabiltzan nire lagunak.
Konpara daigun bi esaldi hauek:
Nahiago dut lapurretan ibili, nola dabiltzan nire lagunak (lapurretan); lehenago ze egín lan hau.
non dugún tarteki explikatibo bat, zein bihur litekén osagarri murriztailea an ondorengoa:
Nahiago dut lapurretan ibili nola dabiltzan nire lagunak (horrela eta ez bestela), lehenago ze egín lan hau.
Osagarriak, orokorrean, hobeto kateatuko dira progresiboki zeinda regresiboki, eta horregatik askoz osagarri-kate aberats eta informatiboagoak lortuko ditugu kin estruktura progresiboak (respektu regresiboak). [26] [>>>]

Etiketak: , ,

1 Comments:

Blogger Erramun Gerrikagoitia said...

Dudarik ez dago ezen importantzia handia dauka lexikoak ere, ze syntaxia izanik ere egokia egoten ahal dira ongi ulertzeko problemak, kasurako kin lexiko desegokia.

Problemea da gaur niretzat ezen lexiko amankommun greko-latinoa da hobea ezi autokhthono pseudozientifikoa. Behar lukete ere berbek -berbek eurek lagundu- ulertzen zenbait konzeptu ulertzen edo ezaguntzen ez dugunak, behar liezagukete hitzek lagundu,izan gure makulu hartzeko ideiak; sobera frenatu eta eten gabe diskursoa.

Hortaz, irakurtzen dut "bi osagarri murriztaile", baina ulertu ahal izateko behar dut traduzitu euskarara -bai, euskarara- "bi komplementu restriktivo", gainera ustez ongi traduziten dudala egon gabe ziur osoki. Nik, ez izanik ere oraindio argi zer nahi duen esan zeren ez daukat konzeptu hori argi, hurbilago nago (edo nagoke) eta naturalago tik konzeptua kin "komplementu restriktivo" ezi kin "osagarri murriztaile".

Revindikatzen dut ere lexiko egokia eta ahal dela amankommun daukaguna, greko-latinoa edo kultura okzidentalekoa.

astelehena, martxoa 07, 2005 5:58:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home