osteguna, abuztua 01, 2019

OEH: iakin dezan gabe [= 'sin que sepa']

Atzoko sarreran aipatzen genuén a-aukera "...kalte dadin (daitezen) gabe", nola aldaera postpositivo posiblea hen  "...-en kalte gabe", zehaztuz ze ez da erabili baina erabil ziteken. Eta diogu ze erabil ziteken zeren aldaera horrek jarraitzen du eredu sintaktiko bat zein báden erabili euskaraz, eta eredua egonik, eredu hori aplika daiteke ki beste edozein antzeko erabilera (hala nola orokortu ki erabilerak zein ez diren hain antzekoak...).

Eta gauza da ze gure esku-hiztegian, OEHan, aurki ahal dugu ondorengo erabilera:
GABE
(Verbo conjugado en vez de part.). Amoriodunaren paira eta guduka arazitzea amorioa gatik, iakin dezan gabe [= 'sin que sepa'] ea duenz. SP Phil 442 (He 447 iakiñ gabe).
zein dén justuki ber erabilera zein:
"...kalte dadin gabe"
Beraz, báda eredu sintaktiko bat nondik derivatu azken erabilera hori. Eta, momentu honetan, interesatazen zaigu justuki ze bádela aukera hori. []