"zein" dá erlatibo (galdetzaile) orokorra, zeinen plurala, aukeran, dén "zeintzuk" (galdetzailea ere)

Nola genioen an sarrera titúlatzen:

• Jatorri galdetzaileko "zein" erlatiboak: jatorriz murriztaileak, mugagabeak eta VOak

jatorri galdetzaileko "zein" erlatiboak jaio zirén murriztaile, mugagabe, VO, eta erabilíz ber "-n" subordinatzailea zein zen erabiltzen an galdera korrelatibo indirektoak, nondik evoluzionatu ziren.

Gerora, "zein" horiek bihurtuko zirén explikatiboak ere, halatan ze, adibidez, "zein" absolutibo monosilabikoa izan liteké espezifikatiboa edo explikatiboa, eta berdin erabil daiteke aurrekari singularretan nola pluraletan, nahiz báden, baldin nahiago, "zeintzuk" galdetzaile plurala.

Bestalde, euskaran garatu zén "ze" partikula erlatiboa ere (ikus hemen), zein orobat jaio zén murriztaile, eta zein, monosilabikoa izanki, izan daitekén alternatiba egokia ki "zeinek" bisilabikoa an erabilera murriztaileak, non eskertu egiten dirén partikula arinak. Gainera, aditz erlatiboaren laguntzailea askotan elidi liteke (bere sujetua aurrekari erlatibo bera da):

Hori da emakumea zeinek irabazi dun saria.
Hori da emakumea zeinek irabazi saria.
Hori da emakumea ze irabazi dun saria.
Hori da emakumea ze irabazi saria.

Oso interesgarriak izan daitezke halako aukera erlatibo progresibo arinak.

Azkenik esán ze garatuko zirén "zeina-zeinak" determinatuak ere (zein ez diren galdetzaileak), akaso jarráikiz eredua on frantsesa edo gaztelania (inglesez, adibidez, ez dira existitzen halako erlatibo determinatuak):

zeinak = lesquels / lesquelles = los/las cuales

zeinen funtzioa ez den orokorra, ez frantsesez ez gaztelaniaz; esan nahi baita ze zenbait erabilera murriztailetan soilik erabiltzen dá "que" aukera progresibo arinagoa.

Eta gauza da ze, euskaraz ere, báda "zein" indeterminatu arin orokorra, halatan ze "zeina-zeinak" determinatu astunagoek ez dirudite kandidaturik onenak ki izán euskal erlatibizatzaile orokorrak, baizik gehiago, osagarri interesgarriak. [749] [>>>]