osteguna, apirila 01, 2021

"Testuingurua", "hiztunaren asmo komunikatiboak" eta baita... eskurako aukera sintaktikoa

 Zenioén Bittor:

 2. Subjektua esaldian aipatzea edo ez aipatzea eta non aipatu (subjektu aipamena libre dukegun hizkuntzetan, edota hala ez dutenetan berdintsua den elipsi bideak) TESTUINGURUaren eta HIZTUNAREN ASMO KOMUNIKATIBOaren baitako erabaki bat da, eta ez beste ezerena. Eta berdin Objektuarekin edota Aditzarekin berarekin. Where did John study economics? galderaren erantzun arruntena munduko hizkuntza guztietan (hor harropuzkeria pixka bat) da: In Eaton! Ez aditzik, ez subjekturik, ez objekturik gabe.
Areago, nahikoa litzaké erantzutea:

Eaton.

izan ere, "in" preposizioa ere kontextuala da. Oro har, referentzia kontextualak (zeinen barnean egoten den sujetua bera) askotan dira obviagarri (edo agertzen zaizkigu oso laburki emanak), justuki zeren elementu horiek ez dira izaten "hiztunaren asmo komunikatiboa", ez dira izaten hiztunaren helburu komunikatiboa. Komunikazioa dago zuzendua ki informazio rhematikoa, zein dén benetako mezua.

"Testuingurua" eta "hiztunaren asmo komunikatiboa" bádira fundamentalak, bai, noiz eratzen mezua, noiz aukeratzen sintaxia, noiz hautatzen intonazioa, baina báda beste elementu bat zein etengabe ari den baldintzatzen komunikazio guztia, aukera komunikatibo guztia: eskurako aukera sintaktikoa (ordena sintaktiko "posibleak", baliabide sintaktiko "posibleak"). Eskurako aukera sintaktiko horiek, adibidez, errazten ahal dituzté (edo oztopatú) aukera komunikatibo aberatsagoak non ematen diren anitz detaile efektiboki uztartuak, edota aukera expresibo sortzaileenak eta eranginkorrenak an esparru kolokialenak (eta baita, jakina, an esparru zainduenak).

Orohar, zénbat-eta mezu gutxio-kontextuala, zénbat-eta informatiboki luze-konplexu-aberatsagoa eta expresiboki matizatuagoa (demagun, oso neutroa edo oso expresiboa), hainbat inportanteagoa izanen dá ematea (eman ahal izatea) informazioa an modu ondo artikulatu eta jarraitua, progresiboki eta koherenteki, egínez pausa planifikatzaile-prozesagarri gutxiago, erábiliz intonazio jarraituago bat, moldagarriago bat, finean eráginez komunikazio efektiboagoa... arauz "testuingurua" eta "hiztunaren asmo komunikatiboa". []

Etiketak: , ,