Georgakopoulos et al. (2006) gain grekera: "The statistically dominant order in corpora and the prefered order in "all new" contexts is SVO."

Eskerrik asko Luis zatio bidali artikulu hori (atzo), non irakurtzen dugun:

Según Fernández Soriano (1993: 121), SVO es el orden más normal en español, mientras que VSO y VOS constituyen «órdenes alternativos». Con respecto al griego, SVO es el orden transitivo activo más común en oraciones principales y subordinadas (Lascaratou y Georgiafentis 2004: 6), pero se ha demostrado que la secuencia básica es VSO y que SVO resulta del proceso de tematización del sujeto (Philippaki-Warburton 1985).

Grekeran, irakurtzen dugunez, SVO dá ordena transitibo aktibo komunena an perpaus nagusi eta subordinatuak, nahiz, linguista generatibista batzuen ustez, oinarrizko ordena teorikoa litzaké VSO. Izan ere, gramatika generatiboan, oinarrizko ordena da hori nondik eginen liraken geroko derivazio sintaktiko guztiak, halan-ze "se ha demostrado" hori referitzen da ki ustezko derivazio mental batzuk zein gertatuko liraken an gure burmuinak, eta zeinen arabera SVO izanen litzakén pixkat nekezagoa zein VSO (gainera, gogora daigun ze, adibidez aráuz Kayne, existituko litzaké oinarrizko ordena universal bakar bat, SVO, nondik derivatuko lirake beste ordena guztiak, zein, hortaz, izanen lirake guztiak ere nekezagoak zein SVO). Gaztelaniaz ere proposatu da VSO oinarrizko ordena, eta euskaraz SVO, baina, diogunez, oinarrizko ordena hori dá ordena teoriko generatibista bat.

Bila daigun beste iturri bat, kasu honetan enpirikoa ("Information structure in Modern Greek", 2006):

Bádirudi ze grekeran existitzen dira bi ordena neutro, SVO eta VSO, baina kin tendentzia bat aldé ordena gerota SVOagoa. [1250] [>>>]

Defini daigun ordena SVO-burulehena

 Zenioén Bittor:

5. Uste dut obsesionatuta zaudela ‘sintaxi buruazken’ eta ‘sintaxi burulehen’ kontzeptuekin, hauek absolutuki ezarri nahian hizkuntzei. 

• Ez daude, nire uste apalean, hizkuntzak salbuespenik gabe eta absolutuki direnak BURULEHENAK (guztietan aplikatzen ahal dira, besteak beste eufemistikoki TOPIC FRONTING-eta deitu ohi diren estrategiak, hainbat osagai, noski TEMATIKO izango direnak, ahalbidetuz esaldi hasieran), eta

Kontzeptualki, sintaxi SVO-burulehena ez da baizik sintaxi bat non daukagún:

• ordena SVO ez-markatua, neutroa, non, bereziki aditza eta objetua eman ahal diren jarraituki, pausagabe, jarriz azentu neutro orokorra an objetua, halan-ze esaldian interpretatu liteke foku zabala (esaldi osokoa, predikatu mailakoa edo agumentu mailakoa gain objetua, zein ez litzaken enfatikoa). 
  

• baliabide sintaktiko burulehenak (preposizioak eta nexu koordinanteak eta subordinanteak), ahalbidetuz rekursio irekia, aukeran intonatiboki jarraitua, aukeran pausatuagoa.

Nola genioén hemen:

Eta beste muturrean, objetiboki, daukagú SVO-burulehena, zeinek, nolabait esán, defektuz ematen du estruktura koherente, progresibo, jarraitu, aukeran-pausatu, ireki bat non hiztunak oso abantailatsuki aukera daike bere intonazioa (neutroagoa edo expresiboagoa) eta, horren barruan, bere unitate intonatiboak, zein dirén, estruktura horretan, nagusiki unitate expresiboak.

Portugesa, galiziera, gaztelania, katalana, frantsesa,... ez dira falta adibideak zein ondo kabitzen diren an oinarrizko molde sintaktiko hori. [1220] [>>>]

"Testuingurua", "hiztunaren asmo komunikatiboak" eta baita... eskurako aukera sintaktikoa

 Zenioén Bittor:

 2. Subjektua esaldian aipatzea edo ez aipatzea eta non aipatu (subjektu aipamena libre dukegun hizkuntzetan, edota hala ez dutenetan berdintsua den elipsi bideak) TESTUINGURUaren eta HIZTUNAREN ASMO KOMUNIKATIBOaren baitako erabaki bat da, eta ez beste ezerena. Eta berdin Objektuarekin edota Aditzarekin berarekin. Where did John study economics? galderaren erantzun arruntena munduko hizkuntza guztietan (hor harropuzkeria pixka bat) da: In Eaton! Ez aditzik, ez subjekturik, ez objekturik gabe.

Areago, nahikoa litzaké erantzutea:

Eaton.

izan ere, "in" preposizioa ere kontextuala da. Oro har, referentzia kontextualak (zeinen barnean egoten den sujetua bera) askotan dira obviagarri (edo agertzen zaizkigu oso laburki emanak), justuki zeren elementu horiek ez dira izaten "hiztunaren asmo komunikatiboa", ez dira izaten hiztunaren helburu komunikatiboa. Komunikazioa dago zuzendua ki informazio rhematikoa, zein dén benetako mezua.

"Testuingurua" eta "hiztunaren asmo komunikatiboa" bádira fundamentalak, bai, noiz eratzen mezua, noiz aukeratzen sintaxia, noiz hautatzen intonazioa, baina báda beste elementu bat zein etengabe ari den baldintzatzen komunikazio guztia, aukera komunikatibo guztia: eskurako aukera sintaktikoa (ordena sintaktiko "posibleak", baliabide sintaktiko "posibleak"). Eskurako aukera sintaktiko horiek, adibidez, erraztu ahal dituzté (edo oztópatu) aukera komunikatibo aberatsagoak non ematen diren anitz detaile efektiboki uztartuak, edota aukera expresibo sortzaileenak eta eranginkorrenak an esparru kolokialenak (eta baita, jakina, an esparru zainduenak).

Orohar, zénbat-eta mezu gutxio-kontextuala, zénbat-eta informatiboki luze-konplexu-aberatsagoa eta expresiboki matizatuagoa (demagun, oso neutroa edo oso expresiboa), hainbat inportanteagoa izanen dá ematea (eman ahal izatea) informazioa an modu ondo artikulatu eta jarraitua, progresiboki eta koherenteki, egínez pausa planifikatzaile-prozesagarri gutxiago, erabiliz intonazio jarraituago bat, moldagarriago bat, finean eraginez komunikazio efektiboagoa... aráuz "testuingurua" eta "hiztunaren asmo komunikatiboa". [1217] [>>>]

Defini daigun ordena neutroa

Zenioén atzo Bittor:

Zorabiatu naiz pixkaren bat zure atzoko sarrera irakurtzen, tema noiz den tema edo noiz den errema, errema noiz den tema eta noiz errema.  

Zehaztu beharko zenuke zéin puntu zehatzetan (esaldi, sintagma, ...) gertatu zaizun egokiera kezkagarri hori (zorabioa) afin nik eman deizudan erantzun kunplitu bat (justuki atzo, Erramun Gerrikagoitia-k egiten zizun halako galdera zehatz bat, adibide modura). 

Edonola ere, esango dizut ze nire herenegungo sarreran soilik behin erabili nuén "rhematiko" hitza an terminu erlatiboak (terminu erlatibo horietan, thematikoagoa litzaké berdin nola gutxio rhematikoa, adibidez), baina bádirudi ze halako lizentzia erlatibizatzaileak ez direla onak ki zure osasuna. Saiatuko naiz kontuan izaten.   

Jarraitzen duzu:

1. Hizkuntzan, inongo hizkuntzatan, ez dago ORDENA MARKATUrik eta ORDENA NEUTROrik (bai ordena ‘ez gramatikalak’ eta ‘ezohikoak’. Gure inguruko hizkuntzetara etorriaz, soilik TESTUINGURUak eta HIZTUNAREN ASMO KOMUNIKATIBOak (eta mezuaren zatikatzeak IUetan, eta hauen barruko GAILURTZE moduak), bihurtuko dute esaldi bat ohikoago edo bitxiago. Eta ez dago esaldirik TESTUINGURU gaberik eta HIZTUNAREN ASMO KOMUNIKATIBO gaberik.

non diozun, biribilki:

Hizkuntzan, inongo hizkuntzatan, ez dago ORDENA MARKATUrik eta ORDENA NEUTROrik ...

Gure burua mugatuz ki gaztelania eta euskara, daukagu ze bai gaztelanian eta bai euskaran bádira ordenák ze ametitzen dutén irakurketa neutro bat (ametitzen duté foku zabala, esaldi osokoa edo predikatu-mailakoa, eta baita argumentu mailakoa ere), eta beste ordena batzúk zek soilik ametitzen duté interpretazio estuago bat, gutxio neutroa (barka erlatibizazioa), non báden (exklusiboki) foku estua, galdegaia. Eta gauza da ze, definizio zehatz hori erabilita, bádira ordena neutroak an gaztelania eta euskara. Eta gauza da ze, definizio zehatz hori erabilita, bádira ordena neutroak an gaztelania eta euskara. Euskara Batuaren Eskuliburua-k dio (errepikatuz hitzak ganik Andres Alberdi an bere Oinarrizko gramatika (2008:90), ikus hemen):

ORDENA EZ-MARKATUA. Informazioa ematean, euskarak badu oinarrizko ordena normal bat, natural bat, ez-markatu edo neutro esaten zaiona, eta honako hau da, beste arrazoiren batek aldatzera behartzen ez badu: SOA [subjektua/osagarria(k)/aditza]. Mikel (S) menditik (O) etorri da (A). Mikelek (S) gezurra (O) esan du (A).

eta

ORDENA MARKATUA. Baina egitura ez-markatu edo neutroa (SOA), aldatu —goiko bi kasu horietaz gainera—, galdegaia ageri denean aldatzen da batez ere. Har ditzagun bi adibide hauek: Josu leihotik irten da (SOA) / Leihotik, Josu irten da (OSA).

Bistakoa da bigarren adibideak SOA ordena ez-markatua ez duela kontuan hartzen. Molde normala apurtu, eta hiztunak informazio zehatz bat —informazio berriko elementu enfatikoa (galdegaia); kasu honetan, NOR irten den, alegia— markatu nahi duenez, bestelako egitura bat osatu du: Leihotik, Josu irten da.

[Esan dugunez, gure ustez báda bigarren ordena neutro bat, baina ez gara geldituko orain puntu horretan.]

Eta, genioenez, gaztelanian ere báda ordena neutroa, aukeran oso neutroa, jarraitua, irekia..., aukeran oso ahaltsua informatiboki, aukeran oso moldagarria expresiboki (zeren eman zaizkio horretarako baliabide sintaktiko egokituak). [1216] [>>>]