igandea, abendua 05, 2021

Bai, Ferrer-i-Cancho-k ere egin beharko zuén "modelizazio aski indirekto eta bihurria" arrén lortu ze SVO lehenetsiko zela gain beste ordena aditzerdikoa, OVS, zeinen munduko maiztasuna dén oso-oso baxua (%1 an Tomlin-en maiztasunak)

Atzoko sarreran gogoratzen genuen nóla, abiatuz basikoki ti ber oinarrizko eredua, ...

..., bai Hawkins-ek eta baita Ferrer-i-Cancho-k ere, beharko dituzte supuesto gehiago (eta aski fortzatuak) arrén lortu euren helburu teorikoak: Hawkins-ek azáldu Tomlin-en maiztasun sinkronikoak, eta Ferrer-i-Cancho-k azáldu nóla SVO lehenesten den ki beste ordena guztiak an bere zama memoristiko arinagoa.
Bai, Ferrer-i-Cancho-k ere egin beharko zuén supuesto aski fortzatua (edo nola genioén beherago, "modelizazio aski indirekto eta bihurria") arrén lortu ze SVO lehenetsiko zela gain beste ordena aditzerdikoa, OVS, zeinen munduko maiztasuna dén oso-oso baxua (%1 an Tomlin-en maiztasunak), izanki justuki bigarren baxuena (soilik gain OSV, kin %0). Gogora gaitezen nóla komentatzen modelizazio horren bihurritasuna an gure sarrera titulatzen "Ondorioz, Ferrer-i-Cancho-k beharko du beste printzipio minimotzaile bat zeinen arabera aukératu SVO eta ez OVS":

Atzo genioen ze Ferrer-i-Cancho-k postulatutako funtzioa ki kuantifikatu kostu memoristikoak an hitz-ordena ezberdinak (zein gero minimotu beharko litzake) dú sortzen ordenazio bat arten hitz-ordenak zein ez den oso hurbilketa fina ki evidentzia enpirikoa

Funtzio horrek ez soilik ez du ezberdintzen arten SVO eta OVS, nola genioen atzo, baizik-ze ez du ezberdintzen arten beste lau ordenak (VSO, VOS, SOV, OSV), zein, irizpide horren arabera, izanen lirake berdin efizienteak ti ikuspuntu memoristikoa, lauak ere berdin.

Eta justuki zeren funtzio horrek huts egiten duen noiz ezbérdintzen arten SVO eta OVS, Ferrer-i-Cancho-k beharko du gainerako printzipio erabakitzaile bat, beste zerbait zeinen arabera justífikatu zergátik SVO dén hain maizkoagoa respektu bere ordena simetrikoa (eta maiztasunean hazten). Ikus nóla autoreak azaltzen duen puntu hori an bere papera ti 2015 titúlatzen "The placement of the head that minimizes online memory: a complex systems approach":

If one assumes that word order evolves by swapping consecutive elements, the evolution from an initial or early word order SOV to SVO requires only one step: exchanging the positions of O and V. In contrast, the transition from SOV to OVS needs two steps: (1) exchanging the positions of S and O to obtain OSV and (2) exchanging S and V to finally obtain OVS (Fig. 3 (a)). Therefore, the verb-central word order that can be reached sooner from initial or early SOV is SVO. SVO is the easiest way of minimizing online memory from SOV by swapping adjacent constituents. [Ferrer-i-Cancho, 2015] 

Hor, Ferrer-i-Cancho ari da justifikatzen a evoluzio preferentziala ti SOV ki SVO ordezta ki OVS bidéz gainerako printzipio erabakitzaile bat zeinen arabera evoluzio ezberdinetan eman beharko liraké urrats-kopuru ezberdinak, zein orobat minimotu beharko lirake: errazagoa izanen litzake pasátzea ti SOV ki SVO (urrats bat) ezez ti SOV ki OVS (bi urrats)

Ferre-i-Cancho-k (2015) honela zehazten du gorago aipatutako "permutazio-espazioa" non grafikatzen den zénbat urrats beharko dirén arten ordena ezberdinak:

Hortaz, herenegungo eta atzoko kostu-funtzio teoriko horrek ez dú soilik huts egiten noiz ordenatzen hitz-ordenak an modu minimoki bateragarria kin evidentzia enpirikoa, baizik-ze behar du printzipio minimitzaile gehigarri bat finéz aukeratu SVO lehenda OVS an evoluzio linguistikoa. Definitiboki, ez da oso zuzeneko modelizazioa, baizik aski indirektoa eta bihurria

Bihar saiatuko gara proposatzen eredu teoriko alternatibo bat zeinekin espero dugu konpóntzea aurreko arazo horiek, eskáiniz modelizazio direktoagoa eta emaitza bateragarriagoak kin evidentzia enpirikoa.
Bai, modelizazio hau ere ez da batere parsimoniosoa, eta bai aski indirektoa eta bihurria.

Etiketak: