ostirala, iraila 09, 2022

Teoria chomskyar-biologikoak ezin du azaldu kontu bat hain zentrala an realitate linguistikoa nola dén bere joera diakroniko orokorra aldé VO

Hipotesi buru-parametriko chomskyarrak ezin du azaldu zérgatik garai batean ordena guztiz maizkoena bide zén OV, bitarten gaur egun ordena maizkoena bihurtu dén VO. Ikus:

Atzokoan genioen ze VO ordena joan da bihúrtzen maizkoena arten munduko sintaxiak (jarráikiz Tomlin, 1986), eta abiátuz ti antzinako egoera bat non, oso probableki, OV zén erabat nagusi (ikus adibidez "Yamamoto (2005): '... it seems most likely that human languages originally started with SOV basic word order ...'"):

Gauza da ze banaketa horretan bertan ikusten dugu nóla VO sintaxiak dirén jada gehiago zein OV sintaxiak

  • OV: 185  (%46)
  • VO: 217  (%54)

Kontuan hartuz ze gatoz ti egoera bat non OV ordena zén guztiz nagusia, argi gelditzen da zéin izaten ari den norabidea e aldaketa

  • OV ⇒ VO
Hor dugú joera diakroniko nagusi bat, zein, jakina, egoki azaldu behar da.

Berrikiago, hauexek dirá zenbakiak zein Dryer eta Haspelmath-ek erabili dituzten an euren atlasa e estruktura sintaktikoak (ikus "Order of Subject, Object and Verb". Dryer, 2013):

Hots:

  • OV: 579
  • VO: 607
non orobat agertzen da VO maizago zein OV, markátuz joera diakroniko orokor argi bat ti OV ki VO, zein, jakina, azaldu behar da.
Teoria buru-parametriko chomskyar-biologikoak ezin du azaldu kontu bat hain zentrala an realitate linguistikoa nola dén bere joera diakroniko orokorra aldé VO.