'neitzun' dá plurala e 'neizun' nola 'nitzun' dén plurala e 'nizun'

Har dezagun lehenengo parea e adizkiak (neizun - neitzun) tikan herenegungo sarrera (erantzunez ki hango komentarioa e Josu Lavin):

Nire ikuspegitik, ez litzake egon behar duda handirik gain egokitasuna e "neizun" moduko forma singularrak ki bete funtzio subjuntiboa an euskara batua. Azken buruan ari gara buruz adizki batzuk (subjuntibo singular horiek) zein erabili dirén an funtzio subjuntibo hori ia tikan "hasiera e denborak". Euren jatorria oso argia da: "egin" aditza (zein, momenturen batean hasi zen erabiltzen an perifrasi subjuntiboak):

neizun = negizun

Harago, "neizun" hori ez da baizik iraganeko forma indikatiboa, pertenitzén ki "egin" aditza, zein momenturen batean hasi baitzen erabiltzen kin zentzu subjuntiboa (berdin nola "goazen" edo "gatozen", baina iraganaren kasuan adizkiak jada jantzita zekarrén bukaerako "-n" subjuntiboa):

on deizula

zein gero, perifrastikoki, honela ere emanen zen:

on egin deizula

Ez da, hortaz, adizki horietan ezer berezirik salbu euren laburtasuna (zeinen bila ari ginen) eta euren zilegitasun subjuntiboa (holaxe erabili dirá ez soilik sartaldean, baizik ere euskara zentralaren zati handi batean (gipuzkeran) atzo bertararte.

Gero dauzkagu pluralak, non batuko formek dúten erakusten arazo larriak. Hor, báda pluralak egiteko mekanismo bat, zeinen emaitzak diren aski laburrak (akaso laburrenak), eta zein ez den pertenitzen ki ezein hizkera, baizik-ze dén euskararen mekanismo orokorra, eta orokorki erabilgarria noiz ikusi egoki: hóri da mekanismoa nondik, adibidez gipuzkeran, Azpeitiko varietatean, eta Errezilgo azpivarietatean, emanen duté "nitzun" nola plurala e "nizun":

edota "ziztan" nola plurala e "zidan", edota "zizkun" nola plurala e "zigun":

Aplikatuz mekanismo pluralgile orokor hori ki gure goiko subjuntibo singular regular batuak, aterako zaizkigú goragoko formak.

Bestalde, Zuberoan, erabiliz ber mekanismo pluralgile orokorra, oso antzeko formak erabiltzen dituzte afinda eman iraganeko indikatiboa, hala singularrean nola pluralean, baina bádira diferentziak ere. Adibidez, Larrauko varietatean, singularrean daukagu "neizün", "neizien", "nen", "zeneitan", "zeneikün", "zenen", "zeitan", "zeizün", "zeikün" eta "zen":

eta pluralean: "geneitzün", "geneitzien", "zeneiztatzien", "zeneitzen", "zeneizkützien", "zeneitzien", "zeiztaden", "zeitzien", "zeitzen", "zeizkien", berriro "zeitzien" eta berriro "zeitzen":

Forma hauek guztiak, niretzat, ez lirake baizik konfirmazioa ezen goragoko formetan euskararen mekanismo pluralgile orokorra ondo aplikatu dela. [⇶]