Estruktura konparatibo bereziki interesgarriak kin "zein"

Beste sarrera batean mintzatuko gara burúz atzoko komentarioa ti Txopi (ikus hemen), berdin nola beste batean ere mintzatukó gain aspaldiko komentario bat ti Gilen (ikus hemen), baina orain jarrai gaitezen lantzen ildoá on baliabide konparatiboak zek erábili "zein" partikula.

Izan ere, bádira zenbait estruktura konparatibo kin "zein", zein katalogatu daitezke nola bereziki interesgarriak zatio euren estruktura, nondik akaso atera daitezkén intuizioak burúz euren sorbidea:

"En los comparativos de igualdad, hace oficio de 'cuan'. Mendixa ederra, zeiñ itxas-ondua, [...] la montaña es tan agradable como las playas" Etxba Eib. "Basuan, zeiñ ederra kerizia, karzelan euzkixa, [...] tan agradable como la sombra en el monte, es en la cárcel el sol" Ib. [OEH]

Fijatu gaitezen orain an bigarrena ("Basuan, zeiñ ederra kerizia, karzelan euzkixa, [...]"), non:

• aurrenik agertzen zaigún perpaus konparatiboá kin "zein" ("Basuan, zeiñ ederra kerizia,..."), akaso erakutsiz jatorri exklamatibo bat ("Basuan, zeiñ ederra kerizia!,..."), nahiz orain intonatuko dá era atonoago batez,
  

• eta bigarrenik, koma baten ostean, datorkigu osagai konparatua ("..., karzelan euzkixa").

Eta horren arabera, besteak beste, intuitu ahal dugú konparabide horren jatorri exklamatiboa. Bestalde, eramanez "zein"-perpaus konparatiboa ki esaldi-bukaera, agertuko zaigú gorago ikusitako eredua (Mendixa ederra, zeiñ itxas-ondua, [...]):

Karzelan euzkixa ederra, zeiñ kerizia basuan.
Mendixa ederra, zeiñ itxas-ondua,...

nondik pausutxu bat besterik ez den gelditzen ki emán ondorengo konparatiboak ere:

Karzelan euzkixa hain (da) ederra, zeiñ kerizia basuan.
Mendixa hain (da) ederra, zeiñ itxas-ondua,...

zeintaz mintzatukó an hurrengo sarrera. [581] [>>>]