ostirala, iraila 20, 2019

Tendentzia sendoa aldé konpensazio fonikoa, baina ez artén alemana eta inglesa

Galdetzen genuen an azken sarrera ea, interlinguistikoki eta orohar, konpensatzen ote zirén silaba-kopuruak afin eman ber mezua (inversoki erlazionatua kin information density) eta silaba-abiadura diferenteak (syllabic rate neurtua an #syl/s). Zeren jarraituz kin ikerketa hen Pellegrino et al., publikatua an Language (2011), non autoreak saiatzen dirén erantzuten ki galdera hori arartéz ariketa irakurri bat, gauza da ze, nola genioén atzokoan, báda joera sendo bat aldé konpensazio foniko hori, zein ondo islatzen dén an korrelazio negatibo altu bat artén informazio-densitatea eta silaba-abiadura:
Information rate is shown to result from a density/rate trade-off illustrated by a very strong negative correlation between IDL [L hizkuntzaren informazio-densitatea] and SRL [L hizkuntzaren silaba-abiadura]. (Pellegrino et al., 2011:551)
Baina galdera dá ea tendentzia orokor eta sendo hori noráino ailegatzen den. Izan ere,
  • alde batetik, tendentzia orokor horrek ez du inplikatzen ze ez diren existitzen konparazio interlinguistiko partikular interesgarriak non tendentzia foniko konpentsatzaile hori ez den betetzen
  • eta bestetik, abiaduraren konpensazio fonikoa izan ahal dá, terminu erlatiboetan, osoa, partziala, edo gainezkakoa (izan ere, silaba-abiadura handiagoa gainezkatu ahal du a efektua on silaba-kopuru handiagoa respektu beste hizkuntza bat).
Har dezagun kasua on alemana respektu inglesa, eta konpara ditzagun euren informazio-densitateak (ID) eta euren silaba-abiadurak (#syl/sec):

Zér dugu hor? ba ze, nahiz tendentzia orokorra sendoki bilátu konpensazioa, konpensazio hori ez litzake gertatukó arten alemana eta inglesa, zeren alemanak erakutsiko luké informazio-densitate baxuagoa zein inglesa, esan nahi baita silaba gehiago ki emán informazio bera (0.79 vs 0.91), eta baita silaba-abiadura txikiagoa ere (5.97 vs 6.19), halako moduan ze bi aldagai horiek joango liraké an ber direkzioa, biak ere eráginez informazioa astiroago transmitut dadin. [658] [>>>]

Etiketak: ,