A alternantzia artén absolutiboa eta genitiboa noiz aglutinatzen "kin" soziatiboa
Ari garelarik mintzatzen burúz atzizkiak zein diren pasatzen ki izán beste zerbait solteagoa, hala nola adibidez izenak, adverbioak, aditzak, postposizio solteak edo preposizio solteak ere, gogoratu behar dugu ze, hainbat atzizkik erakutsi izan duté alternantzia artén kasu absolutiboa eta genitiboa noiz gauzatzen euren aglutinazioa ki izena. Esan nahi baita ze, nola genioen hemen, adibidez "kin" soziatiboa lotu izan dá kin absolutiboa ere:
"kin" soziatiboa, gainera, ager daiteke loturik ki absolutiboa, nola an Landuchioren hiztegia (1562):Larramendi-k, an bere "El imposible vencido" (1729), jasotzen dú, pluralerako, ondorengo aglutinazioak, zein, antzera ere, joan bide litezkén solterik (ikus an edizioa on 1853):
Vere personeaquinnahiz, orokorkiago, agertzen da loturik ki genitiboa, osatuz "...-re kin" = "...rekin"... [Balbula, 2019]
Oyñaquin çapaldu
Gozoquin
[adibideok atera dira tikan "Euskal morfologiaren historia": Azkarate-Altuna, 2001:105]
acquin—con los, con las.nahiz sigularrean eramaten dú genitiboa:
acgatic—por los, por las.
acgabe—sin los, sin las.
etan—en los, en las.
[Larramendi, 1729, tikan edizioa on 1853:2]
aréquin—con el, con la;Alternantzia absolutibo-genitibo horrek erakusten dú "kin" atzizki aglutinatu bat, aski independentea, zein, nola genioen gorago, antzera idatz litekén solterik, printzipioz postpositiboki:
agátic—por el, por la.
agábe—sin el, sin la.
án, eán, agán—en el, en la.
[Larramendi, 1729, tikan edizioa on 1853:2]
laguna kin, lagunak kinbaina, dudagabe, dena gelditzen da prest afin, nahi edo behar izanez gero, egín jauzi prepositiboa:
kin laguna, kin lagunakBeti ere, aukeran. [772] [>>>]
Etiketak: kin, Larramendi, mekanismoak
0 Comments:
Argitaratu iruzkina
<< Home