Hizkuntza bat garatuko bada, behar ditu forma berriak, bide berriak, garabideak, zein ez baitira baizik versio berriak on bide zaharrak

Zioen atzo Txopi-k:

Egoera batean non dagoen erabateko hizkuntz askatasuna, esaterako an Balbula Blogspot, joera on hiztunak izango da geyen erraza, geyen ekonomiko.

eta gero Josu Lavin-ek, guztiz kontra, zioén:

Decretuz eliminatu behar lirateque inventaturico forma guztiac. Adibidez: zeniezazkiguketen

Eta gauza da ze, gustatu ala ez gustatu, "zeniezazkiguketen" forma hori ez da inventatua, nola dioen Josu-k kin zentzu guztiz peioratiboa, baizik, gehien jota, ondo eratorria bidéz euskararen mekanismo sortzaile propioak. Hain ondo eratorria nola izan zitezken beste aldaera asko ere zein, gainera, izanen zirén askoz praktikoagoak. Eta euskarari, edo beste edozein hizkuntzari, kentzen badizkiogu bere mekanismo sortzaile propioak (verbalak, sintaktikoak...), hizkuntza hori ezin izanen da garatu nola beharko luken. Eskuak loturik geldituko da, indefensio handienean.

Bestalde, adizki hori norbaitek eratortzekotan, akaso Bonaparte-k eratorriko zuen, zeren bere adizkitegian agertzen zaigú oso forma antzekoa: "zinitzazkiguketean":

zeini Euskaltzaindia-k soilik eman dizkio ukitu regularizatzaile batzuk. Forma hori eratortzen da ti "ziñizazkiguten":

zein, an bere formá "cinietzaizquigutén", jada agertzen zaigún an Larramendi-ren "Artea":

Derivazio horien arazoa ez litzake euren ustezko jatorri "inventatua", baizik euren larregizko luzera nondik sortzen dén euren desegokitasun handia nola aukera batua. Ez daigun dena nahasi an totum revolutum bat non ez dakigun zértaz ari garen. Oxala baldin Larramendi-k eratorri eta proposatu izan balitu forma verbal guztiz praktikoak zein, gero, idazleek erabiliko zituzten, eta zein gaur egun egon zitezken aukeran.  

Hizkuntza bat garatuko bada, behar ditu forma berriak, bide berriak, garabideak, zein ez baitira baizik versio berriak on bide zaharrak. [930] [>>>]