Lakarra (2009) dú defendatzen ze protoeuskara zaharrena ez litzake ergatiboa

Aurreko sarreretan ikusi dugu nóla egun (sinkronikoki) ergatibo plurala ez da existitzen an euskal hizkera nagusiak (sartalde edo zentroan), eta nóla, adibidez ekialdean, egon daitezke ergatibo-erabilera partzialak, konkretuki optatiboak an egoera kontextual ez anbiguoak. Hildo horretatik, atzo genioen nóla, ikuspuntu diakronikotik, ergatibitatea ez dén baizik beste funtzionalitate sintaktiko-komunikatibo bat, zein ager, desager edo moldatu daiteke an zurrunbiloa e evoluzio linguistikoa. 

Eta adibidez, gertatzen da ze hain diakronista influiente bat nola Joseba Lakarra ari da postulatzen ze protoeuskara zaharrena ("el PV más antiguo")... ez litzake ergatiboa ("Forma canónica y cambios en la forma canónica de la lengua vasca: hacia los orígines del bisilabismo", Lakarra, 2009:565):

Ez litzake ergatibo, ez SOV, ez aglutinatzaile, ez luke izanen flexio verbal konplexurik...

Edonola ere den (hemen adibidez, eta orobat mintzatuz buruz ergatiboa, defendatu dugú OVIS ordena zaharra, nondik derivatuko zén SOV gutxiago zaharra), ezaugarri horiek guztiak izan dirá, noizbait, erantzun konkretuak ki arazo konkretuak zein joan diren sortzen zehar aro konkretuak an bizitza e hizkuntza, eta akaso izan dirá, garai batean, erantzun funtzionalenak respektu garai horretako zirkunstantziak.

Baina, zirkunstantziak aldatzean, beharrak aldatzean, erantzun egoki horiek beroriek bihur daitezke arazotsu baldin sintaxiak (hizkuntzak) ez badaki evoluzionatzen nola egin ohi zuen: OVS edo SOV postpositiboak dirá adibide paradigmatikoak respektu beharra e evoluzioa azpi baldintza exigenteak. Eta, jakina, ergatibitatea ere evoluziona daiteke (edo, esan beharko nuké: "dezake"?). [⇶]