"ga" partikula ergatibo postpositiboa vs "ki" partikula datibo prepositiboa: ber funtzio ezberdintzailea

Atzoko sarrera bukatu genuén esanez ze euskararen aurreneko hitz-ordena akaso izanen zén OVS, zein, gerora, bihur zitekén SOV noiz subjektua, hasierara etorrita, ergatibizatu zen, hartuz a partikula postpositiboa "-ga" (> "-k") afin ezberdindu ti objektua (zein, explizituki, agertuko zén maizago zein subjektua, eta ez zuen markarik). Partikula hori postpositibo izatea ondo lotzen da kin bere posizio preverbala.

Baina, diogunez, prozesu horren aurretik, euskara ondo izan zitekén OVS, zein den, ez alperrik, ordena kontextualena (oso egokia ki sintaxi-hasiera bat). Ordena horretan, objektuak okupatuko luké a zentrua e eszena, zein, orduko komunikazio sinplean, ez zen izanen esaldi-zentrua, baizik esaldi-hasiera bera (ia beste guztia kontextualki gainulertuko zen, gehienetan). Esan nahi baita ze, halako OV kontextualean, aurrena emanen zen OV hori, eta gero, baldin komenientea, beste guztia: nagusiki objektu indirektua (I) eta subjektua (S), biak ere aditzaren ostean, sortuz OVIS ordena.

Eta gauza da ze, OVIS ordena horretan, hiztunak izanen zuen ber arazoa arten objektu indirektua (I) eta subjektua (S) nola gerora izanen baitzuen an SOV respektu subjektua (S) eta objektua (O): izan ere, objektu indirektu hori, noiz explizituki agertu, ezberdindu beharko zen ti subjektua (zein explizituki agertuko zén maizago zein objektu indirektua, eta, postpositiboki, ez zuen markarik) arartez mekanismoren bat: kasu honetan, gehituz a partikula prepositiboa "ki" (edo antzekoren bat) an osagarri datiboa, hola bide emanez ki datibotasun prepositiboa. Partikula hori prepositibo izatea ondo lotzen da kin bere posizio postverbala.

Ez da esan beharrik ze "ki" partikula prepositibo hori dá harribitxi handia. [⇶]