osteguna, otsaila 16, 2023

"doake" futuro modukoa jada agertzen da an "Linguae Vasconum Primitiae" (Etxepare, 1545)

Genioen atzo ze ...

... "hari doako" izanki, ez al zen printzipioz regularragoa "haiei doake" ordezta "haiei doate"? Zéin izan ziteken arazoá ze blokeatu zuén "doake" regularrago hori? 

Ba ze jada exisititzen zén halako adizkia: "doake", zein (hau ere, antzera nola besteak) ez den baizik "doa + e" kin (orain) "-k-" epentetikoa, eta non, kasu honetan, "-e-" hori ez den justuki "e" pluralgilea an "doate" baizik "e" bat adiéraziz zérbait indefinitua, ez-presentziala, akaso futuroa, edo posiblea: "doake" (baliteke bi "e" horiek, alegia pluralgilea eta indefinitua, etortzea ti ber jatorri komun zaharrago bat, non akaso "e" horrek adieraziko zuén zerbait indefinitua an denbora, kantitatea,...).

Horrela sortuko zirén "-te-" eta "-ke-" partikula potentzialak, biak ere kin "-t-" edo "-k-" epentetikoak.

Konsultatuz "doake" an "Euskal Klasikoen Corpusa", ikusten dugu ze jada agertzen da an lehenengo euskal liburua (Etxepare, 1545):

Horrá Etxepareren erabilera hori:

zeintaz Patxi Altunak dioen:

Bere itzulpena izango litzaké "estará" an erabilera futuro potentzial modukoa. Finean, "doa + e" kin "k" epentetiko bat. [>>>]

Etiketak:

1 Comments:

Blogger Josu Lavin said...

Mendebaldean doake / joake = doakie.
Bon doakie / joakie ere ençuten dirateque.

osteguna, otsaila 16, 2023 1:10:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home