astelehena, abuztua 05, 2019

"gabé...", "gabe-eta...", "gabeta...", "gabetanik..."

Aurreko sarreran prepositivoki desdoblatu dugu "...gabe(tanik)" postposizioa jarraiki ber eredu sintaktikoa nondik desdoblatu baitzen "...amoreagatik" postposizioa. Mekanismoaren aplikazioan erabili dugú "gabetanik" aldaera zatio bere antzekotasun formala kin "amoreagatik", baina  berdin ere erabil zitezken forma laburragoak. Hona hemen apunte bat buruzki "gabetanik" zein aurkitu ahal dugu an OEH
GABETANIK (G ap. A Morf 385; Urt II 184, Lar, Dv (G)), gabetandik(an), gabetanika(n), gabentanik, bagetanik (Lar, H (V, G)), betanik.

1. Sin. "Sin, en un dialecto es también gabetanik, bagetanik, v.g. duda bagetanik" Lar. "Es pleonasmo de gabe, gaberik" A, ...  [OEH]
Esan nahi du Azkuek ze berdin ulertuko da a esangura hen "gabetanik" baldin erabili "gabe" laburragoa.

Orobat, eta beti ere jarraituz ber eredua zein dén segitu an antzeko desdoblamenduak, erabil genezaken "gabe-eta..." edo "gabeta..." forma indartuak:
Emadazü enthelegia, gabeta jakin ditzadan zure manü saintiak.
zein, eliptizatuz aditz laguntzailea, bihur liteké:
Emadazü enthelegia, gabeta jakin zure manü saintiak.
edo, aukeran, aldaera sinpleena:
Emadazü enthelegia, gabé jakin ditzadan zure manü saintiak.
edo, laburrago:
Emadazü enthelegia, gabé jakin zure manü saintiak.
zein, defektuz, izanen litzaké egokiena, zatio laburrena. []