astelehena, abuztua 05, 2019

"gabé...", "gabe-eta...", "gabeta...", "gabetanik..."

Aurreko sarreran prepositiboki desdoblatu dugú "...gabe(tanik)" postposizioa jarráiki ber eredu sintaktikoa nondik desdoblatu baitzen "...amoreagatik" postposizioa. Mekanismoaren aplikazioan erabili dugú "gabetanik" aldaera zatio bere antzekotasun formala kin "amoreagatik", baina  berdin ere erabil zitezken forma laburragoak. Hona hemen apunte bat buruzki "gabetanik" zein aurkitu ahal den an OEH
GABETANIK (G ap. A Morf 385; Urt II 184, Lar, Dv (G)), gabetandik(an), gabetanika(n), gabentanik, bagetanik (Lar, H (V, G)), betanik.

1. Sin. "Sin, en un dialecto es también gabetanik, bagetanik, v.g. duda bagetanik" Lar. "Es pleonasmo de gabe, gaberik" A, ...  [OEH]
Azken komentario horretan (pleonasmoa dela), Azkue-k esaten digu ze, esangura aldetik, berdin erabil litezké "gabetanik" edo "gabe" laburragoa.

Gainera, eta beti ere jarráituz ber eredua zein segitu den an antzeko desdoblamenduak, erabil genezaken "gabe-eta..." edo "gabeta..." forma indartuak:
Emadazü enthelegia, gabeta jakin ditzadan zure manü saintiak.
zein, elidituz aditz laguntzailea, bihur liteké:
Emadazü enthelegia, gabeta jakin zure manü saintiak.
edo, aukeran, aldaera sinpleena, zein den "gabé...":
Emadazü enthelegia, gabé jakin ditzadan zure manü saintiak.
edo, laburrago:
Emadazü enthelegia, gabé jakin zure manü saintiak.

zein, defektuz, izanen litzakén askotan egokiena, zatio laburrena. [612] [>>>]

Etiketak: ,