larunbata, abuztua 03, 2019

...,kaltetzeké...

Sarrera honetan ikusi dugu nóla "...-en kalte gabe" postposizio nominal-genitiboa dén bihurtu "...kalte(tu) (dadin) gabe" edo "...kaltetzeke", zeinen ardatza ez den jada izena, baizik aditza (delarik aditz-erroa, infinitiboa edo jokatugabea). Puntu horretara helduta, esku-eskura dago lokuzio postpositibo horren desdoblamendu partziala, esan nahi baita gabé desdoblatu postposizioa bera (alegia, "gabe") tikan bere aditza, nola egiten baitzén, adibidez, an ondorengo esaldia kin "amurekatik" postposizioa (ikus hemen):
Emadazü enthelegia, jakin ditzadan amurekatik zure manü saintiak. Mst. 2, 1. [OEH]
non, hauxe litzake abiapuntuko perpaus desdoblatugabea:
Emadazü enthelegia, zure manü saintiak jakin ditzadan amurekatik.
zeintan aurreratu dén "aditza + postposizioa" batera, hala gauzatuz halako aukera desdoblatu partzial bat (partziala zeren "amurekatik" postposizioa ez den aurreratzen ki aditza). Eta bide beretik, har genezake ondoko adibidea:
..., webguneko zenbait edukirentzat edo zerbitzurentzat aplikagarriak izan litezkeen baldintza bereziak kaltetu gabe.
afin bihúrtu:
..., kaltetu-daitezen-gabe webguneko zenbait edukirentzat edo zerbitzurentzat aplikagarriak izan litezkeen baldintza bereziak.
edo
..., kalte-daitezen-gabe webguneko zenbait edukirentzat edo zerbitzurentzat aplikagarriak izan litezkeen baldintza bereziak.
edo:
..., kaltetu-gabe webguneko zenbait edukirentzat edo zerbitzurentzat aplikagarriak izan litezkeen baldintza bereziak.
edo:
..., kalte-gabe webguneko zenbait edukirentzat edo zerbitzurentzat aplikagarriak izan litezkeen baldintza bereziak.
edo
..., kaltetzeké webguneko zenbait edukirentzat edo zerbitzurentzat aplikagarriak izan litezkeen baldintza bereziak.
Jakina, existitzen dira eskurako aukerak ki jarraitu desdoblatzen perpaus hori:
..., kaltetzeké baldintza bereziak zein izan litezke aplikagarriak zenbait edukirentzat edo zerbitzurentzat.
edo:
..., kaltetzeké baldintza bereziak zein izan litezke aplikagarri ki zenbait eduki edo zerbitzu.
edo:
..., kaltetzeké baldintza bereziak zein litezke aplikagarri ki zenbait eduki edo zerbitzu.
Amaitzeko, nabármendu ze, erabiliz euskararen mekanismo desdoblatzaile propioak, aurreratu daikegu "gabe" postposizioa ere, nola saiatuko garen lantzen an beste sarrera bat. [610] [>>>]

Etiketak: ,