asteartea, abuztua 06, 2019

"...gabe" vs "gabé..."

Argi denez, idaztean ez dira jasotzen matize foniko guztiak zein agertzen noiz mintzatzen, baina gutxienik saiatu beharko ginake evitatzen idazmolde nabariki anbiguoak, zein izan litezke ondo oztopagarriak ki gozatu irakurmena. Horrela, baliabide prepositivo bat irakurtzen dugunean, demagun "gabe..." (ikus aurreko sarrera), ez genuke izan behar dudarik eze halaxe da: justuki prepositivoa, eta ez forma bereko postposizioa, alegia "...gabe", zeinen dekodifikazioa (interpretazioa) izanen litzaké oso bestelakoa.

Halako desanbiguazioa (arten postposizio bat eta forma bereko preposizioa) egin liteké, adibidez, arartez "-eta" partikula indartzailea, zein dun seinalatzen a presentzia hen preposizio bat, eta ez postposizio bat.

Halako desnbiguazioa egin liteké ere erabilíz partikularen forma ez-ohikoak soilik prepositivoki, halatan ze forma horiek espezialduko lirake an erabilera prepositivoa, hala nola izan liteke kasua hen "gabetanik..." edo "gabetarik...".

Aurreko bi soluzioek, ordea, dúte betetzen euren funtzio desanbiguatzailea bidezta luzatú partikula prepositivoa (hots, gehitúz silaba bat edo bi), eta askotan interesa dakiguke laburtasuna, esan nahi baita "gabe..." bere horretan mantentzea. Kasu horietan, zein izan daitezke arau, desanbiguazioa aisa egin daiteke erabilíz, azentu ezberdintzaile bat: "gabé...", zein sinpleki dun ziurtatzen a izaera prepositivoa hen baliabidea. Hori azentua ez litzake baizik isla idatzia hen intonazio ezberdintzailea hen "gabé..." noiz erabilia prepositivoki. []

Etiketak: ,

1 Comments:

Blogger Erramun Gerrikagoitia said...

Egoquiago ilustren dut erabiltea "zeinu diacriticoac" ordezta erabili "azentu ezberdintzaileac".

Zeren hola deitu izan dira holaco zeinuac direac soil zeinu (gabé relationeric kin entonationea) eta dira diacriticoac (dia + critico; arartez critica edo bereiztea) Zeren da soil zeinu ezberdintzailea egon ez dadin ambivalentziaric an iracurqueta.

asteartea, abuztua 06, 2019 4:44:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home