igandea, abuztua 04, 2019

Antzera ere: ..., gabetanik jakin ditzadan zure manü saintiak.

Atzoko sarreran genioen ze "..gabe" postposizioa ere prepositivoki desdoblatu daiteke jarraiki ber mekanismoa zein dutén jarraitu beste partikula postpositivo batzuk, esan nahi baita jarraiki euskararen mekanismo propio bat. Horrela, eta abiatuz tikan esaldi hau:
Emadazü enthelegia, zure manü saintiak jakin ditzadan amurekatik.
azken sarreran ikusi dugu nóla itzulikatzen zén a-multzoa osatua ga "aditza + postposizioa", batera, afin bihurtu:
Emadazü enthelegia, jakin ditzadan amurekatik zure manü saintiak. Mst. 2, 1. [OEH]
baina, antzera ere, ez gutxitan ikusi dugu euskaran soilki itzulikatzen partikula postpositivoa, zein, kasu honetan, litzaké "amurekatik":
Emadazü enthelegia, amurekatik zure manü saintiak jakin ditzadan.
edota partikula (orain prepositivoa) eta aditza berriro elkartuta:
Emadazü enthelegia, amurekatik jakin ditzadan zure manü saintiak.
zein, laburrago, bihur liteké:
Emadazü enthelegia, amurekatik jakin zure manü saintiak.
Orain, jar dezagun "...gabe(tanik)" postposizioa ordezta "...amoreagatik" an ber esaldia:
Emadazü enthelegia, zure manü saintiak jakin ditzadan gabe(tanik).
eta, nola ikusi an aurrerko sarrera, batera aurrera genezake "aditza + postposizioa":
Emadazü enthelegia, jakin ditzadan gabe(tanik) zure manü saintiak.
baina baita itzulika genezake soilki partikula postpositivoa, zein, kasu honetan, litzaké "gabe" edo "gabetanik":
Emadazü enthelegia, gabetanik zure manü saintiak jakin ditzadan.
edo. partikula (orain prepositivoa) eta aditza berriro elkartuz:
Emadazü enthelegia, gabetanik jakin ditzadan zure manü saintiak.
zein, laburrago, bihur liteké:
Emadazü enthelegia, gabetanik jakin zure manü saintiak.
Antzera nola itzulikatu zirén "baizik..." edo "...arren" edo "...amoreagatik", desdobla daikegu "gabetanik...", edo, berdin ere "gabé...". []