asteartea, maiatza 05, 2020

Aukerak, aukerak, aukerak... aukera funtzionalak an euren funtzioa

Zioén Txopik atzo:
Barkatuko didazue nire ignorantzia baina noiz nintzen txikia genuen erabiltzen aditza an oso modu praktiko, xinple eta eraginkor:
- Berari emateko
- Zuk gu etxera ekartzeko
- Nik zuek ikusteko
- ...
Edo besterik gabe: emateko, ekartzeko, ikusteko... zeren kontestuak esaten digu zein den subjektoa ta objektoa.
Bai, eta justuki horregatixe genioén hemen ze:
Aditzaren arazo nagusia ez da, inondik inora, bere osaera, baizik bere kokapena (galdegaiaren legea), zein den puntu kruziala (hala nola sintaxi buruazkena, oro har).
Gauza da ze existitzen dirá aukera ez-jokatuak ki evitatú, hala nahi bada, ia edozein aditz subordinatu jokatu. Eta aukera horiek urrezkoak dira, eta landu behar dirá (adibidez landuz baliabide burulehenak) eta zaindu eta... Bai, dudagabe, oso eskura egon beharko dirá halako aukerak. 

Baina, aditza jokatuta ere, bádira aukerak ki ez egín aditz-konkordantzia datiboa edota objektu-konkordantzia pluralak. Horiek ere dirá aukerak, beste aukera batzuk, ondo inportanteak ere, zein behar diren baloratu, landu, zaindu...

Eta azkenik, tratamendu bat eman behar zaie ki, adibidez,"nor-nori-nork" paradigmak, zein bádiren ere aukera. Hori bai, horietarako ez dira bilatu behar hain justu paradigma zail eta inpraktikableenak, baizik paradigma funtzionalak an euren funtzioa, afinda izan daitezén, noiz nahiago, beste aukera real bat barné erraminta-kutxa bat oparoa eta ondo landua, non denetarik dagoen. []

Etiketak: ,

3 Comments:

Blogger Erramun Gerrikagoitia said...

Gustatu zait asco iracurtzea gaurco reflexionea baina guztian guehien gustatu zaidana da, nahizta iracurria nuen lehenagotic, izan da gaurcoaren ondoco pasarte hau non ikasi nuen asco orduan eta gaur berriro dut repasatu entheleguan hor esaten dena.

Hara hauxe

Aditzaren arazo nagusia ez da, inondik inora, bere osaera, baizik bere kokapena (galdegaiaren legea), zein den puntu kruziala (hala nola sintaxi huruazkena, oro har).

Da reflexione ederra eta valio handicoa emaiten duena claritate handia ki nola redactatu. Esquerrac arguitzea gatic enthelegua. Ezen da total importantea non cocatzen da verboa an phrasea.

asteartea, maiatza 05, 2020 1:49:00 PM  
Blogger Erramun Gerrikagoitia said...

Nahi dut guehitu zerbait ahaztu zaidana lehen. Zeren ipini dut
"da total importantea non cocatzen da verboa an phrasea"
baina behar nuen ipini izaiteco biribilago eta realago holan
"da total importantea eta ere ziurqui determinantea non cocatzen da verboa an phrasea".

asteartea, maiatza 05, 2020 4:42:00 PM  
Blogger Unknown said...

Erabat ados, kin esaten dana hemen,
Txopi

asteartea, maiatza 05, 2020 8:57:00 PM  

Argitaratu iruzkina

<< Home