'baldin' baliabide burulehena datór ti perpaus konprimitu bat

Atzoko sarreran mintzo ginen gain "baldinba" kondizional postpositibo bat, zein kasu horretan, eta itxura guztien arabera, agertuko litzaiguké dislokatua ti posizio pre-laguntzailea (baldinba + laguntzailea), eta zeinen barruan aurkitzen dugú "baldin" partikula, askotan kokatzen baita an hasiera-hasiera e perpaus kondizionalak, prepositiboki. Eta gauza da ze beti izaten da interesgarria ezagutzea nóndik, zéin mekanismotik sortu diren halako baliabideak. Kasu honetan, baliabide horren etorkia dá perpaus moduko bat, zein, konprimituta arartez kontrakzio bat, gramatikalizatu zén nola partikula kondizionala (ikus an OEH):

baldin.
Etim. De algo como ba- + ahal + dadin. [OEH]

Antzera ere, baliabide edo partikula burulehenak derivatu daitezke ti dislokazio prepositiboa e material primigenioki postpositiboa, nola, adibidez, "ezen", zein erosionatu daiteke emanéz adibidez "ze" prepositiboa.

Beste adibide bat izan liteké "arten A eta B" estruktura prepositiboa, zeinen jatorria dén "A-ren eta B-ren artean" postpositiboa, non "arten" forma bisilabiko higatuak ez du dudarik uzten gain bere burulehentasuna, Ikus ere:

• "ezen, baizen, zeren, arren, ... bitarten, arten ..."

• "ezen, baizen, arren, kide(n) > kin, bitarte(n), (t)arte(n)..."

[⇶]