Zer da (S)VO izatea? Da F2 izatea

[Erantzunez a Josu Lavin respektu bere hemengo komentarioa, non dioen ze euskara ez da inoiz izan SOV, eta respektu bere beste komentario bat, non dioen ze euskara aspalditik da SVO tipokoa.]

Ikusi genuen hemen zér den F1 (aditz-aurreko fokulekua) eta F2 (aditz-osteko fokulekua). Foku horien arabera, diogu ze hizkuntza bat dá (S)VO noiz hizkuntza horrek garatu baitu F2 fokulekua nola preferentea; hots, hizkuntza horrek lehenesten du F2 gain F1 (F2 da ez-markatua, eta F1 markatua).

Normalean F2 fokuak dú sortzen (S)VO ordena (eta horregatik dira zilegi bi izendapen horiek: F2 edo (S)VO), baina F2 fokua ez da beti izan behar (S)VO (izan ere F2-k sor bailezaké beste edozein ordena non fokua dén agertzen atzé aditza, adibidez OVS kin fokua an S). Alderantziz ere, F1 fokua dá izaten (S)OV, baina ez da beti hala izan behar (adibidez, SVO kin fokua an S dá F1 (adierazkorra), eta ez F2 (diskursiboa).

Hortaz, sortzen zaizkigu honako galderak: Euskarak garatu al du F2 fokua? Euskarak lehenesten al du F2 gain F1? Lehenengo galderari erantzuna dá baietz. Bigarrenari ezetz.

Euskarak garatu dú F2, bai, eta, esana dugunez, ez da zaila aurkitzea foku laburrak atzé aditza (eta zer esanik ez, foku luze edo/ta konplexuak ere). Baina, hala ere, garapen hori ez da amaitu, eta ezin liteke esan ze euskarak lehenesten du F2 gain F1, oro har.

Hortaz, euskarak gaur ere jarraitzen du izaten aski SOV (aski F1), nahiz-eta ez den SOV zurruna nola japoniera edo burmera, baizik SOV malgua, non existitzen den F2, non ez den existitzen galdegai-legerik, salbu an euskara estandarra, non, ezaguna denez, ezarri digute galdegai-legea, zeinekin ia soilik existitzen da F1. [119] [⇶]