Eta japonieran, berdin-berdin gertatuko litzake baldin ahalbidetuko balute halako garabidea

Atzokoan ikusten genuén honako adibidea:

nondik, gaur, azpimarratu nahi genuke nóla, ordena buruazken zurrunean, amaieran kokatu ohi dá ez soilik aditza, baizik-ere haren partikula negatiboa. 

Eta bádira arrastoak eze, garai zaharretan, hala izan zitekén orokorki euskaran ere. Hola genioen an gure sarrera titúlatzen:

• Altube, buruzta estrúktura: "Ez dira etorriko": "En épocas anteriores es posible (asi opinamos nosotros) que esta fórmula fuera extraña a la lengua, ..."
  

Baina, noizbait, erabiltzaile batzuk hasiko ziren ateratzen ti arau hori náhin lortu efektibitate handiagoa an euren esaldiak (azpi baldintza eta behar gerota orokorragoak), eta hasierako desbiazio horiek joanen zirén normalizatzen, eta ez da dudarik eze guztiz onerako, zeren ...

• Kontuan hartuz ze ezezko partikulak guztiz aldatzen du aditz-multzoaren ideia semantikoa, hobe baldin jartzen bada lehenda aditz semantikoa eta an hasiera e predikatua nahizik hobeki interpreta daigun hala aditza nola predikatu osoa
  

zeintan genioén:

Galdetzen genuen atzo:

Gauza dá: Zergátik evoluzionatuko litzake sintaxi bat ti járri bere partikula negatiboa an bukaera e esaldia (an SOV) ki járri partikula negatibo hori justuki an hasiera e predikatua (an SVO). Onuragarria al da komunikatiboki? Bá al du zentzu komunikatiborik aldaketa horrek?

Bai, komunikatiboki guztiz zentzuzkoa da aurrératzea partikula negatiboa ki hasiera e predikatua nahizik mezu jasotzaileak hasieratik jakin dagien nóla ondorengo aditz semantikoa, eta orohar predikatua, ezeztatzen ari den (ordezta baieztatzen nola espero geinken), zeren ezeztapen horrek, partikula txiki horrek, guztiz aldatzen du predikatuaren zentzua.

Esan nahi baita ze ezeztapena dá, antzera nola aditza bera, informazio labur estrategiko horietakoa zein, baldintza orokorretan, ezagutu nahiko genuke lehenago zein jaso predikatuaren eduki rhematiko nagusia. Demagun, adibidez, honako esaldi-hasiera:

Niri sagarrak, laranjak eta madariak ...

non eduki preziso luze hori (sagarrak, laranjak eta madariak) jasotzen ari gara bage jakin zéin ote den izanen eduki horren lotura sintaktiko eta semantiko (interpretatibo) zehatza kin hasierako "niri" hori. Gero:

Niri sagarrak, laranjak eta madariak gustatzen ...

Hor, arazoa larriagotu da zeren "gustatzen" horrek eramaten gaitu ki esparru semantiko atsegingarri bat zein guztiz alderantzizkatua geldituko den noiz jaso bere ondorengo partikula ia ezin txikiagoa: "ez", zeinekin esaldiaren zentzu semantikoa guztiz aldrebesten den:

Niri sagarrak, laranjak eta madariak gustatzen ez zaizkit.

Eta konpára kin:

Niri ez zaizkit gustatzen ... sagarrak, laranjak, madariak eta edozer zein nahi duzun.

non, jada predikatuaren hasieratik, prestatuta gauden ki jaso informazio zehatza gain zér ez zaion gustatzen ki mezu-emailea, sintaktikoki eta semantikoki ondo uztartua, bidea ondo prestatua, eta gainera an estruktura diskursiboki irekia.

Bai, kontuan hartuz ze ezezko partikulak guztiz aldatzen dú aditz-multzoaren ideia semantikoa, hobe baldin jartzen bada lehenda aditz semantikoa eta an hasiera e predikatua nahizik hobeki interpreta daigun hala aditza nola predikatu osoa (zeren, antzeko bidetik, hobe baldin kokatzen badugu predikazioaren bihotza, zein baita aditza, lehenda eduki predikatibo zehatzena, lehenda parte rhematikoena).

Nolabait esan, konsidera geinke partikula negatiboa nola osagai bat te aditza, osagai bat ezin banatuzkoa ti aditza, aditzaren parte analitiko bat zein dú ematen oinarrizko informazioa (kasu horretan soilik semantikoa) afin semantikoki hobe prozesa daigun hala aditz semantikoa bera, nola-ere predikatu osoa an baldintzarik onenak. Esan nahi baita ze partikula negatiboak izanen lituzké are arrazoi gehiago zein aditz semantikoak berak ki joan an hasiera e predikatua, lehenda aditz semantikoa, eta lehenda predikatuko parte rhematikoena ere.

Eta japonieran, berdin-berdin gertatuko litzake baldin garatuko balitz halako aukera komunikatiboa (eta diot: aukera). 

Berdin-berdin.