osteguna, azaroa 07, 2019

Euskara hutsa. Aukeran.

Atzoko sarreran gogoratzen genuén, besteak beste, ondorengo itzulpena hen Gilen (originalki hemen):
Gobernuak kobra jago zerga gain dirua zein hain nekez duzu lortzen ezen ez gatik jitea zein zure diruak genera noiz ikasten duzu hura zuretzat alharazten.
zeini nik egokitzen nion honako versio sintaktikoa:
Gobernuak dú kobratzen jago zerga gain dirua zein zuk lortú hain nekez, ezez zatio jitea zein diru horrek generatú noiz duzun ikasten zuretzat alharazten.
non nire asmoa ez zen diskutitzea buruz lexikoa, baizik buruz sintaxia. Horrek, jakina, ez dio kentzen batere inportantziarik ki aspektu lexikoa, zein, esan gabe doa, dén arras elementu inportante eta are oinarri-oinarrizkoa afin ondo ulertu edozein textu: lexikoa ez bada ulertzen, akabo guztia.

Atzo berton Luis Lauzirikak emanen zuén beste esaldi hau (ikus horretaz Erramun Gerrikagoitiaren komentarioa hemen ere):
Gobernuak kobratzen du impostu gehiago dirutik zein hainbeste ahalegintzen haizen obtenitzen, eze ingresutik zein generatzen duen hire diruak noiz ikasten duan lanegin dezan hiretzat.
zeini egokitu genezaioke beste versio sintaktiko hau:
Gobernuak kobratzen ditú impostu gehiago gain dirua zein hainbeste ahalegintzen haizen obtenitzen, ezez zatio ingresua zein generatzen duen hire diruak noiz ikasten duan lanegin dezan hiretzat.
non preservatu dirá bai originaleko ordena progresibo nagusia, nola Luisek ere egin, eta baita originaleko konexio sintaktiko nagusiak ere:
El gobierno cobra más impuestos sobre el dinero que tanto te esfuerzas en obtener, que por el ingreso que genera tu dinero cuando aprendes a hacerlo trabajar para tí.
Izan ere, progresibitate sintaktiko potente eta zehatza oro har gauzatzen dá arartez baliabide burulehen espezifikoak, nola dirén:
  • "zein..." murriztailea,
  • "ezen ez..." = "ezez..." = "eze..." konparativoa, 
  • "noiz..." denborazkoa,
hala nola ere:
  • "gain..." ( = "gainean..." = "gainen..."), edo
  • "zatio..." ( = "zergatik..." = "zergatio...")
zein ez diren beste mundu batekoak, baizik euskara hutsa. Beti ere, aukeran. []

Etiketak: , , ,