larunbata, uztaila 22, 2006

... una mutilación importantísima ... (Gili y Gaya)

Duela gitxi, kasualitatez, ezagutu dut liburu bat zeinekin hasieratik bertatik iritsi baitut sintonia handia: "Curso superior de sintaxis española", idatzia per Samuel Gili y Gaya, zein izan baitzen akademikoa on gaztelania. Liburua delicatessen bat da, non autoreak dun azaltzen sensibilitate linguistiko bat zein ez dan ohizkoa an gure egunak.

Adibidez, dio Gili y Gaya-k:
Toda forma de expresión es signo de algo, tiene un valor significativo. Este algo de lo cual son signo las conjunciones coordinantes y subordinantes está tan enraizado en el pensamiento del hombre culto, que sufriríamos una mutilación importantísima en la expresión si nos viésemos reducidos a las meras oraciones yustapuestas, o si desapareciesen los matices que separan la unión paratáctica de la hipotáctica. [245-246, cuarta edición, 1954]
Bai, horixe litzateke: una mutilación importantísima .

Bestalde, ezaguna denez, bada ordena bat (ordena regresiboa) zeinekin nekezago diran kodifikatzen eta deskodifikatzen osagarri menperatuak, direlarik perpausak edo ez. Edo nahiago bada: bada ordena bat (ordena progresiboa) zeinekin errazago diran kodifikatzen eta deskodifikatzen osagarri menperatuak, direlarik perpausak edo ez.

Beraz, ordena progresiboak du eskaintzen erosotasun (kuantitatibo) handiagoa afin lortu matizazio (kualitatibo) handiagoa (ikus, adibidez, mezu hau). []