Pello Esnal: "Begien bistan dago zergatik: euskaraz hainbat hitz deklinatu egiten delako."
Euskaltzaindiak argitaratu berri du liburu bat titulatzen Testu antolatzaileak, erabilera estrategikoak, eta horren inguruan egin diote elkarrizketa bat tu Pello Esnal, lan horren gidari eta koordinatzailea baita, non Patxi Sarriegi kazetariak galdetu dio (an Ortzadar gehigarria na Deia egunkaria, 08/10/07):
Pello Esnal-ek dio (an Idazkera-liburua):
Euskaraz irakurtzea zaila delako kontuak ba al du gramatikarekin zerikusirik? Gramatika, lagungarria baino, oztopo gerta al daiteke idazterakoan?Eta Pello Esnal-ek erantzun:
Euskaraz irakurtzea zenbaitetan zail izateak, berez, ez du zerikusirik gramatikarekin. Bai, ordea, gramatikaz ditugun uste okerrekin, lehen esan dizudan moduan.Bestalde, Pello Esnal-ek berak eta Joxe Ramon Zubimendi-k 1993. urtean idatzi zuten Idazkera-liburua, non besteak beste mintzatu baitziren buruz atzerakarga:
Auzoko erdarek ez bezala, euskarak atzean eramaten du askotan mezuaren giltza.Beraz, begien bistan dugu zergatik dugun atzerakarga: "euskaraz hainbat hitz deklinatu egiten delako", eta begien bistan dugu nola atzera-karga horrek sortzen dituen irakurketa-arazoak. Orduan nola esan daiteke ezen: "euskaraz irakurtzea zenbaitetan zail izateak, berez, ez du zerikusirik gramatikarekin"?
...
Mezuaren giltza atzean egoteak ezer gutxi errazten du irakurketa. Horregatik, irakurketa errazteagatik, erabili ohi zituzten idazle klasiko batzuek zenbait lotura-hitz atzean datorrena iragarriz: ze, zein, zeren, ezen ...
...
Atzera-karga ez da, ordea, esaldi-arazo soila. Joera berbera baitute euskal hitzek eta hitz-kateek ere. Begien bistan dago zergatik: euskaraz hainbat hitz deklinatu egiten delako.
Pello Esnal-ek dio (an Idazkera-liburua):
Idazleei eta kazetariei dagokie zailtasun horiek gainditzea.Hortxe dago gainkostua na euskara, zeinen arrazoia baita erabat gramatikala. [⇶]
Etiketak: Esnal