Dio Jon Kortazar-rek an "Diglosia eta euskal literatura" (Utriusque Vasconiae, 2002):
Baina badira hizkuntzaren izaera gramatikalak zeresana duela norberaren literaturaren lanean baietsi duten idazleak.
Respektu edukia hon esaldi hori, esanen dut bistakoak direla estuasun komunikatibo nabarmen eta serioak zein erakusten dituen euskarak respektu, adibidez, gaztelaniak edo frantsesak: ikusi besterik ez dago ze nolako diferentzia dagoen inter itzultzea euskaratik gaztelaniara (
oso erraza, eta emaitza komunikatiboki hobeagoa edo askoz hobeagoa lortzeko), eta itzultzea gaztelaniatik euskarara (
etengabeko buruaustea, eta emaitza komunikatiboki txarragoa edo askoz txarragoa lortzeko, segun zailasuna hon jatorrizkoa; hau da
denbora asko, kalitate gutxirako).
Eta, horren arrazoi bakarra gramatikala da:
estruktura eta baliabide regresiboak ezin dira komunikatiboki konparatu kin estruktura eta baliabide progresiboak.
Respektu forma hon Kortazarren esaldia, esan behar dut askoz komunikatiboa litzatekeela honela:
Baina badira idazleak ze(inek) duten baietsi ze hizkuntzaren izaera gramatikalak badu zeresana gain norberaren lan literarioa.
Azken honetan pausa koherenteak egin daitezke honela
(zazpi):
Baina / badira / idazleak ze(inek) / duten baietsi / ze / hizkuntzaren izaera gramatikalak badu / zeresana gain / norberaren lan literarioa.
Pausa bakoitzeraino esandako hitz guztiak dauzkagu koherenteki itsatsiak tu diskurtsoa, ez dugu gerora itxaron behar; esan nahi baita,
pausa horietako bakoitzean ezagutzen dugu
funtzioa hon aurreko hitz guztiak respektu esaldia, eta horregatik
itsasten ditugu koherenteki .
Hasierako esaldian, hauexek dira pausa koherenteak
(bi):
Baina / badira / hizkuntzaren izaera gramatikalak zeresana duela norberaren literaturaren lanean baietsi duten idazleak.
Regresiboan
itolarrian ibiliko gara eta, azkenean,
gaizki ulertzeko, bitartean-eta progresiboagoan
eroso (pausak aukeran) eta
ondo. Zenbat-eta
aukera progresibo gehiago, hobeto.