ostirala, urria 26, 2018

Egun ere burua atera ezinik

Dio Erramun Gerrikagoitiak hemen:
Salatzen du hor Eider Rodriguez-ec implicituqui edo explicituqui edo bietara ostracismoa e hitz hori particularqui orain hemen. Ba dira baina hitz edo ostracismo guehiago, ascoz guehiago.
Bai, dudarik gabe. Oraintsu arte existitu da giro sintaktiko bat ondo gaiztotua, non estruktura burulehen sinpleen eta usuenak ere, nola dateke erabilera e-galdegai posverbalak, izan diren xeheki zuzenduak eta, hortaz, derrigor ordezkatuak kin estruktura buruazken ustez ortodoxoagoak, nola gertatzen baitzen an publikazioak e-Euskal Herriko Unibertsitatea.

Giro sintaktiko (linguistiko) gaizto bezain hertsi horren poderioz, dozenaka konta daitezke estruktura burulehenak zein, agertzen zirelarik non-nahi an izkribu zaharrak, izan dirén kondenatuak ki ostrazismoa, hasieran agerianago edo explizitukiago (hor Seber Altuberen "Erderismos" dá referentziá, ondo ezaguna) gero ezkutukiago edo inplizitukiago (adibidez, Seber Altuberen beraren beste referentzia eta erabilera aintzindari bezain ikoniko batzuk ahazturik utzita), zenbaitetan zuzenean ekinez kontrá baliabide jada ondo instalatuak an euskal tradizio idatzia (galdegai posverbalak kasu), bestetan zeharka moztuz hegoak ki edozein erabilera sintaktiko zein etor litekén ki sendotu tendentzia garatzaile zaharrak (demagun erabiliz, "noiz... + infinitiboa" denboral bat edo "afin... + infinitiboa" final bat), eta, ez gutxitan, esku eta mingain batez gorestuz idazle klasikoen joera sintaktikoak baina beste esku eta beste mingain batez zapuztuz edozein saio ze, erarik ñimiñoenean ere, etor liteken ki erabili, naturaltasun apur batez, baliabide eta mekanismo zahar horiek, zein, ez dezagun ahantzi, dirén euskararenak (hor bereziki azpimarratzekoa iruditzen zait ariketa jarraitu bezain influientea e-Juan Garzia respektu adibidez eta preseski galdegai posverbalak, edo respektu erlatibo anaforiko murriztaileak, edo...).

Halatan, gaur da eguna non baliabide burulehenek jarraitzen baitute burua atera ezinik. Edonola ere, zoriondu behar gara zeren azken aldion, eta eskerrak ki liburuak nola horiek e-Amuriza, Altonaga eta Sarasola ondo influienteak ere,  nabari da beste giro bat, zabalagoa, oxigenatuagoa, non hasi gaitezke pentsatzen ze egin ahal dira epe aski laburrean ere aurrerapausu handiak. []

Etiketak:

osteguna, urria 25, 2018

Eider Rodriguez: "Esan nahi dut neuri ["zein" partikula] ez didatela eskolan irakatsi,..."

Zioen Eider Rodriguez-ek an deklarazio batzuk ki Felix Ibargutxi kazetaria (2015):
«Ez dut Altonagaren liburua oraindik irakurri, baina Xabier Amurizaren tesiak interesgarri askoak iruditzen zaizkit, batez ere pragmatismoaren ikuspegitik, eta euskal hiztunok ez gara superheroiak, eta ez dugu izan nahi. Iruditzen zait bai Altonagak eta bai Amurizak a priori epikarik gabeko hizkuntza baten aldeko apustua egiten dutela; gero norberak egin dezala nahi duena hizkuntza horrekin. Alde horretatik, 'zein' partikulak nire aldeko botoa dauka; non, noiz eta nola erabili da gakoa. Nik neuk duela ez hainbeste deskubritu nuen partikula hau (hamar bat urte?). Esan nahi dut neuri ez didatela eskolan irakatsi, ... [Eider Rodriguez an deklarazio batzuk ki Felix Ibargutxi, 2015]
Oso argigarria. []

Etiketak: , , ,