osteguna, urria 15, 2020

Etxepare (1545): 'Kontu hertsi behar dugu harzaz eman segurki nori baitu bere odolaz karioki erosi'

Oso interesgarriak atzoko adibideok ganik Gilen:
Kontu hertsi behar dugu harzaz [gure arimaz] eman segurki nori baitu bere odolaz karioki erosi. (Etxepare)
Sainduei ere egin ezak heure ezagutzea, singularki nortan baituk heure debozioa. (Etxepare
Ez da munduan morroirik nork desakedan "nola hago?". (Lazarraga)  
Juglare pare bat norekin konplitu. (Lazarraga)  
Bera da norgatik dagoen esanik: horra non neuk bidaltzen dudan neure aingerua. (Astarloa
Guztietan aditza (edo auxiliarra, agertuz gero) izenordainaren ondo-ondoan. [Gilen]
zeintan lehenengoa (Etxepare, 1545) dá justuki ber kasua zeintaz atzo bertan mintzatu zén Josu Lavin:
Se lo he dicho a los que han venido
Erran derauet haiei ceinac ethorri baitira
Ez gara oraindic ausarcen honetara erraiterat:
haiei + ceinac = > ceinei
Erran derauet ceinei ethorri baitira [Josu Lavin]
Sarrera honetan ere aipatzen genuén honako erabilera ganik Leizarraga:
non halaber falta dén aurrekari erlatiboa ("haur da (hura) zeinez erraiten bainuen,..."), eta zein den oso antzekoa nola Gilen-en azkena ganik Astarloa:
Bera da norgatik dagoen esanik: horra non neuk bidaltzen dudan neure aingerua. (Astarloa)
Denak restriktiboak. [1049] [>>>]

Etiketak: , , ,