Demagun a sintaxia on "Erderismos (1929)" kin sujetu postverbalak (finean, sintaxi OVS-konsistenteki buruazkena)

Atzoko sarreran ematen genión lehenengo begiratu bat ki emaitzak zein Hahn eta bestek aurkeztu zituzten an euren 2020ko lana gain efizientzia komunikatiboa. Han agertzen dirá diferentzia ia maximoak artén latin sintaktikoki mixto bat (inkonsistentea), eta bere ondorengo konsistenteki burulehenak, bitartean-eta japoniera (SOV konsistenteki buruazkena) agertzen zaigún an ber posizioa zein katalana edo italiera (SVO konsistenteki burulehenak).

Bestalde, eta orain konsideratuz soilik dependentzi distantziak, japonieraren sintaxia evoluzionatuko balitz aldé OVS-buruazken konsistentea (kokatuz sujetuak postverbalki, eta hola jáitsiz dependentzi distantziak artén sujetuak eta aditzak), bere efizientzi posizioa litzaké are hobeagoa, nahiz erabilí ordena bat zein ez den izaten informatiboki progresiboa azpi baldintza komunikatibo orokorrak. 

Berdin ere gertatuko litzaioke ki euskararen sintaxia baldin, demagun oraindik aurrera, evoluzionatuko balitz (edozein faktore dela medio) aldé posizio sintaktiko buruazkenagoak (areanda ailegatu ki konsistentzia buruazkena), eta non, konsideratuz orain soilik dependentzi distantziak, oraino egongo litzaké margina ki hobetu efizientzia bidéz sujetu postverbalak (berdin nola an japoniera). Hortaz emaitza oso efiziente horiek liraké:

• a sintaxia on "Erderismos" (1929), (konsideratuz neurri konbinatua)

• a sintaxia on "Erderismos" (1929) gehi sujetu postverbalak (konsideratuz dependentzi distantziak)
  

Argi dirudi ze hori ez da horrela (jakina, ulertu behar da ez dela horrela azpi baldintza komunikatibo orokorrak, zeren akaso hizkuntza guztiak izan dute halako fase bat, eta akaso luzaz ere: gaztelanian eta euskaran behintzat, aditzaren morfologiak hala sugeritu leike). [1249] [>>>]

Emaitzen grafikoa

Jarraitzen dugu aztertzen zéin den interpretazio zehatza on emaitzak ganik Hahn, Jurafsky eta Futrell an euren "Universals of word order reflect optimization of grammars for efficient communication", eta momentuz esan ahal dugu ze emaitza horiek bát datoz kin emaitzak on minimizazioa on dependentzi distantziak artén buru sintaktikoak eta euren osagarri hurbilenak (DLM analisia), eta orobat kin Greenberg korrelazioak, halan-ze daukagu lehenengo aproximazio bat ki interpretazioa on emaitza horiek, zein diren laburbiltzen an ondorengo grafikoa:

Hor ikusten dugu ze autoreek erabilitako neurri hori konposatzen da kin bi azpineurri zein diren konbinatzen an goragoko grafikoa: prozesabilitatea (parseability) eta prediktabilitatea (predictability). Diogunez, ez gara momentuz sartuko an esangura zehatza on neurri horiek (ez baitakigu zéin den), baina bái ezberdinduko ditugu bi area an goragoko grafikoa:

1) Biribil antzeko area urdina, non aurkituko lirakén gramatikak non euren dependentzi norabideak ez diren konsistenteak (biribil horiek sortzen dira aleatorioki, dira referentzia teoriko batzuk: baseline grammars):

..., the baseline grammars are constructed without any correlation between the ordering of different syntactic relations and will therefore mostly not satisfy these universals.

2) Gezi moduko area grisa, non aurkituko lirakén gramatikak zeinen dependentzi norabideak diren konsistenteak:

..., we show that all languages close to the Pareto frontier [...] are highly likely to satisfy Greenberg correlations universals.

Horrela, daukagu ze, adibidez, alde batean egonen dá latina, eta bestean katalana, italianoa, portugesa, frantsesa edo gaztelania: zergátik? ba, finean, zeren azken sintaxi horiek dirá konsistenteagoak zein latina (kasu horretan aurrerantza, konsistenteki burulehenak). [1248] [>>>]

Hahn, Jurafsky eta Futrell (2020): "Efficiency optimization accurately predicts the Greenberg correlations."

Atzo ikusten genuen (barnén ikerketa ganik Hahn, Jurafsky eta Futrell titulatzén "Universals of word order reflect optimization of grammars for efficient communication", 2020) nóla ...

... grammars that are efficient according to our metric also have low dependency length,...

halan-ze halako gramatikek erakutsiko lituzketé dependentzi distantzia txikiak (gogoratu ze mintzo gara gain dependentzi distantziak non ez den konsideratzen buruekiko norantza). Gaur antzeko emaitza bat ikusi behar dugu, alegia ze ...

Efficiency optimization accurately predicts the Greenberg correlations.

nola irakurri ahal dugun an irudiko komentarioa:   

Esan nahi baita ze... grammars that are efficient according to our metric... orobat izanen lirake konsistenteak an euren ordenazio sintaktikoak (konsistenteki burulehenak edo konsistenteki buruazkenak). Horrela, konsistentzia horrek emanen lituzké dependentzi distantzia txikienak, beti ere noiz distantzia horietan ez den konsideratzen buruekiko norántza, atzerantza edo aurrerantza. [1247] [>>>]