astelehena, uztaila 04, 2022

Givón (1979): "... the synchronic characteristics of syntactic structures cannot be understood without some reference to the diachronic processes which gave them rise."

Atzoko sarreran jartzen genuen gure atentzioa gain dimensio diakronikoa e datu enpirikoak gain hitz-ordena, zein ezinbestez konsideratu beharko da baldin ulertu nahi badugu datu horien sakontasun eta esangura osoa. Zentzu horretan mintzo zén Givón (an bere "On understanding grammar", 1979) bidéz hitz hauek:

... the synchronic characteristics of syntactic structures cannot be understood without some reference to the diachronic processes which gave them rise. [Givón, 1979:235]

Aipu hori jasotzen genuen barné beste aipu bat ganik Hoeks (2016), non  azken autore horrek berriro azpimarratzen zuén ber ideia: a inportantzia e dimensio diakronikoa noiz aztertzen evidentzia enpirikoa gain hitz-ordenak. Beherago agertzen da Hoeks-en aipu osoa, barné gure sarrera titúlatzen:

zeinen eduki osoa gogratu nahi dugu:

Hoeks (2016) dú jotzen justuki an gakoa: Ez dira soilik azaldu behar nóla banatzen diren gaur egungo maiztasunak arten hitz-ordenak (hori ere, esan gabe doa, aztertu behar da), baizik-ere maiztasun diakronikoak, esan nahi baita, horiek ze dúten erakusten zéin izan diren joera evolutibo nagusiak arten hitz-ordenak eta zéin baldintzetan gertatu dirén mugimendu horiek. Hori informazio klavea da an afera hau, eta ezinbestez eman behar zaio tratamendu egokia, zein baita ondo zentrala:

Bai, ...

From the fact that the change into SOV has (almost) never occurred in recent history (Givón, 1979; Newmeyer, 2000), it might be claimed that there exists no preference for SOV word orders. [Hoeks, 2016]
Bai, orobat behar da ikuspegi dinamikoa, evolutiboa, diakronikoa, zein den Hoeks-en (2016) lanaren bizkarrezurra.
Bai, ezinbestez.

Etiketak: , ,