Gotzon Garateren kalko oker eta inulergarriak

Kritikatu genuen, hemen eta hemen, euskara à la japonesa kin bere esaldi aldrebestuak harik mutur absolutuki inulergarriak; eta gauza da ze báda beste aldaera bat barne euskara à la japonesa, zein den euskara naifa, eta zeinen erakusle argienetako bat litzateke Gotzon Garate eta bere eredua guztiz beterik on esaldi hiperlaburrak ezin hobeto estrukturatuak segun molderik altubianoenak.

Baina, inkluso euskara naif horren maisuek izaten dituzte momentuak on debilidadea, non duten sentitzen esaldi konplexutxuagoen beharra. Eta orduan, han ere, an santutegia on sinplizidade fortzatua, agertuko zaigu mamua on estuasuna, jarriz an ebidentzia ereduaren mugatua. Gaur bertan, Garatek du idatzi hau:

Badirudi guk milioi bat ez garen euskaldunok eta euskara gal zorian daukagunok, gaztelaniaz mintzo diren 300 milioi eta dozenaka gobernuz babestuak direnak geure arma arrojadizaz eho eta suntsitu nahi ditugula.

Hortxe ditugu estuasunak, zein diren agertuko an momentua non gutxien espero ditugun. Gaztelaniaz litzateke honela:

Parece que nosotros los euskaldunes, que no llegamos a un millón, y que tenemos al euskara a punto de perderse, queremos machacar y exterminar con nuestra arma arrojadiza a 300 millones de hablantes del castellano que están protegidos por docenas de gobiernos.

Edo

Parece como si nosotros, menos de un millón de euskaldunes con nuestra lengua a punto de desaparecer, quisiéramos machacar y exterminar con nuestra arma arrojadiza a 300 millones de hispano(hablante)s protegidos por docenas de gobiernos.

Bide batez, esan dezadan ze Garateren goiko esaldi hori litzateke kalko okerra segun Juan Garzia, zeren hor gure purista estrukturalak erabiltzen baitu "–n" atzizki erlatiboa afin itsatsi perpaus erlatibo esplikatiboak, bai aurretik eta bai atzetik. Adibidez:

... miloi bat ez garen euskaldunok (kalko okerra segun Juan Garzia)

... milioi bat ez garen euskaldunok eta euskara gal zorian daukagunok (bi aldiz kalko okerra segun Juan Garzia, aurretik eta atzetik)

Beraz, Garateren esaldi horrek izanen lituzke kalko okerrak segun Juan Gariza, eta gainera ez da ulertzen! A ze martirioa! [50] [⇶]

Hizkuntza ahalgabeago batek ahalgabeago eginen gaitu, gutxiago geu

Irakurri berri dut artikulu bat hon Gotzon Garate, zeinen titulu biziki adierazgarria baita "Zergatik egiten dute erdaraz euskal gazteek", eta non autoreak diosku hau:

... Nola eskatu pertsona bati euskaraz egiteko, erdaraz errazago egiten badu? Ez dago eskubiderik horretarako. Hizkuntzak barreneko aberastasuna erakusteko dira. Erdaraz hobeki moldatzen bazara, erdaraz egingo duzu. [Gotzon Garate]

Bai, hizkuntzak barreneko aberastasuna erakusteko dira, eta, hizkuntza batek zenbat-eta aukera ahaltsuago, malguago, informatiboago, eta hitz batean hobeagoak eman afin-eta espresa gaitezen, orduan eta geuago izan ahalko gara, orduan-eta hobeto erakutsi ahal izanen dugu gure barreneko aberastasuna, orduan-eta hobeto erlazionatuko gara. Hizkuntza (sintaxi) ahalgabeago batek ahalgabeago eginen gaitu, hizkuntza (sintaxi) gutxiago ahaltsu batek gutxiago ahaltsu eginen gaitu, gutxiago geu. [3] [⇶]