Detaile gehiago gain Soriako evidentziak

 Atzokoan komentatzen genuén:

Eta hauxe dio Gorrotxategi-k (2009) gain "sesenco" (an "Vasco antiguo: algunas cuestiones de geografía e historia lingüísticas", 2009):

- Nombre Sesenco (procedente de Villar del Rio)" formación mediante el sufijo diminutivo -co a partir del termino vasco para 'toro': zezen. [Gorrotxategi, 2009:544]

Gorrotxategi-k ematen ditú detaile hauek ere:

Dudagabe, ondo interesgarria. [1850] [>>>]

Gorrotxategi (2009) gain "sesenco": "formación mediante el sufijo diminutivo -co a partir del termino vasco para 'toro': zezen."

Lehengo batean genioén:

Gorrotxategi-k hortxe dioenez: 

Este sufijo ["-ko"] se añade por lo general a nombres de animales, ... [Gorrotxategi, 1984:263]

eta aipatzen ditú: "Ossoco", "Samurco",  "Arzco", "Ochoco", "Axerko", "Zozoko". Eta horiei akaso gehitu behar genieke "Sesenco" zaharragoa ere (K.o. I-II mendeak), agertua an Soriako lurrak (batera kin beste arrasto interesgarri batzuk), eta zein, nahiz, dirudienez, izan litekén zeltikoa ere, gauza da ze ezin hobeki uztartzen den an zerrenda hori.

Eta hauxe dio Gorrotxategi-k (2009) gain "sesenco" (an "Vasco antiguo: algunas cuestiones de geografía e historia lingüísticas", 2009):

- Nombre Sesenco (procedente de Villar del Rio)" formación mediante el sufijo diminutivo -co a partir del termino vasco para 'toro': zezen. [Gorrotxategi, 2009:544]

 [1849] [>>>]

'Axerko' vs 'Lukito'

Atzoko aipu batean, Gorrotxategi-k (1984) aipatzen zuén ...

Michelena, FLV, 1969... [Gorrotxategi, 1984:241]

Horrá hitzak on Mitxelena (1969), non elkarrekin agertzen dirén "Axerko" ("aquit. -c(c)o") eta "Lukito" ("aquit. -t(t)o"): 

Otro elemento formativo usado en antropónimos (aquit. -t(t)o, [...] ) ocurre en vizc. Lukito, nombre personal del 'zorro' equivalente a Axerko ... [Mitxelena, 1969:9]

Bai, "Axerko" versus "Lukito" (ikus ere "'neskato' vs 'mutiko': non akaso inguru fonikoak erabakiko zuén '-t-' ala '-k-' ('-to' ala '-ko')"). [1846] [>>>]

Gorrotxategi-k (1984) gain "-ko": "Este sufijo se añade por lo general a nombres de animales [eta aipatzen ditú: "Ossoco", "Samurco", "Arzco", "Ochoco", "Axerko", "Zozoko"]. Galdera dá: bá al da halakorik kin "-to" sufijo ustez alternatiboa?

Sarrera honetan genioenez, "-ko" agertzen da askotan an Erdi Aroko euskara:

... Erdi Aroa, non dauzkagún hainbat deitura pertsonal kin "-ko", bai diminutibo-hipokoristikoak an izenak, eta baita genitiboak an abizenak, nola ikusi ahal den an ondorengo aipua ti Gorrotxategi (ikus ere hemen):

 Gorrotxategi-k hortxe dioenez: 

Este sufijo ["-ko"] se añade por lo general a nombres de animales, ... [Gorrotxategi, 1984:263]

eta aipatzen ditú: "Ossoco", "Samurco",  "Arzco", "Ochoco", "Axerko", "Zozoko". Eta horiei akaso gehitu behar genieke "Sesenco" zaharragoa ere (K.o. I-II mendeak), agertua an Soriako lurrak (batera kin beste arrasto interesgarri batzuk), eta zein, nahiz, dirudienez, izan litekén zeltikoa ere, gauza da ze ezin hobeki uztartzen den an zerrenda hori.

Edonola ere, oraingo kontua hauxe da: Existitzen al dira antzeko deiturak baina kin "-to" sufijo ustez alternatiboa? [1844] [>>>]

Gorrotxategi (1984): "... el suf. aquitano [referitzen da ki "-to(n)"] no posee -n- más que en los casos oblicuos y la cons. [referitzen da ki azken "-n-" hori] no pertenece al tema."

Atzokoan amaitzen genuén gure sarrera emánez Gorrotxategi-ren zerrenda on akitanierako sufijo derivazional testigatuak, non nabarmentzen genituén ...

...  "-c(c)o", "-t(t)o" eta "-xso", zein interpretatu dirén nola sufijo diminutibo-hipokoristikoak (zerrendan, hiru sufijootan agertzen dá "-n-" bat arten parentesiak, zein ez den pertenitzen ki atzizkia).

Gogoratu behar dugú ze Gorrotxategi-k (1984) zioén ondorengoa noiz referitzén ki "-n-" hori an "-to(n)" sufiko akitaniarra:

De todas formas no hay que olvidar que el suf. aquitano [referitzen da ki "-to(n)"] no posee -n- más que en los casos oblicuos y la cons. [referitzen da ki azken "-n-" hori] no pertenece al tema. [Gorrotxategi, 1984:241]

Gorago genioenez, antzera gertatzen da an atzoko "-c(c)o(n)" eta "-xso(n)" sufijoak ere. [1843] [>>>]

Horrá zerrendá on Gorrotxategi (1984) kin akitanierako sufijo derivazional testigatuak

Atzokoan genioén ze gaur saiatuko ginen jasotzen Gorrotxategi-ren zerrendá kin sufijo akitaniar testigatuak (an "Estudio sobre la onomástica indígena de Aquitania", 1984:367-369). Horrá:

non nabarmendu ditugú "-c(c)o", "-t(t)o" eta "-xso", zein interpretatu dirén nola sufijo diminutibo-hipokoristikoak (zerrendan, hiru sufijootan agertzen dá "-n-" bat arten parentesiak, zein ez den pertenitzen ki atzizkia). [1842] [>>>]

Gorrotxategi (1984) gain "-xso" sufijo akitaniarra: "Actualmente se cree que puede compararse con vasco -txo (o -tto?), suf. de valor diminutivo ..."

Genioén herenegun:

Hortaz, izanen genuke "-(k)o" (ikus hemengo SENICCO) eta"-(t)o" (an goragoko NESCATO), hala nola ere "-(s)o", "-(x)o" edo "-(xs)o", akaso antzekoak nola "-(tt)o", adieraziz ber ideia diminutibo-hipokoristikoa.

Ikus daigun zér dioskun Gorrotxategi-k an bere "Estudio sobre la onomástica indígena de Aquitania", (1984:130-132) gain "-(xs)o" atzizkia an bere sarrera dedikatua ki ANDEREXSO:

Actualmente se cree que puede compararse con vasco -txo (o -tto?), suf. de valor diminutivo ... [Gorrotxategi, 1984:132]

non akaso pentsa geinke ze "-tto" moduko aldaera horiek derivatu dirá finean ti "-(t)o" sufijoa, baita diminutiboa ere (ikus atzoko sarrera). [1836] [>>>]

NESCATO

Galdetzen genuén atzo:

..., has gintezke galdetuz ea existitzen den an akitaniera (edota an iberikoa) halako paralelismorik artén "-(k)o" eta "-(t)o" sufijoak (kin ustezko '-k-' eta '-t-' epentetikoak) an erabilera diminutibo-hipokoristikoa. Jarráituko.

Eta erantzuna dá (kasu honetan aski argiki) baietz, bádela "-to" atzizki diminutiboa an akitaniera, adibidez an NESCATO (ikus an"Estudio sobre la onomástica indígena de Aquitania", 1984:240): 

Hortaz, izanen genuké "-(k)o" (ikus hemengo SENICCO) eta"-(t)o" (an goragoko NESCATO), hala nola ere "-(s)o", "-(x)o" edo "-(xs)o", akaso antzekoak nola "-(tt)o", adieraziz ber ideia diminutibo-hipokoristikoa.

Beste galdera bat: bá al da paralelismo edo antzekotasun gehiagorik artén "-(k)o" eta"-(t)o" horiek, ustez sortuak ti "-k-" eta "-t-" epentetikoak? Jarraitukó. [1834] [>>>]

Gorrotxategi (1984): "Este suf. ["-ko"] hay que diferenciarlo por su valor del suf. de gen. inanimado '-ko' ..."

Herenegun, amaitzen genuén gure ohartxoa galdétuz:

Erabiltzen al zen "-ko" atzizkia an akitaniera? Eta hala bazen, nóla? Zéin zentzutan? 

Aski argi dirudi ze "-ko" atzizkia erabiltzen zela an akitaniera baina kin balio diminutiboa edo hipokoristikoa, baina ez dirudi evidentziarik dagoenik gain bere erabilera kin balio genitiboa (zeintaz ari garen). Jarraian, Gorrotxategi-k komentatuko dú erabilera diminutibo-hipokoristiko hori, zein, dioenez, ez den nahastu behar kin erabilera genitiboa (an bere "Estudio sobre la onomástica indígena de Aquitania", 1984):

Este suf. ["-ko"] hay que diferenciarlo por su valor del suf. de gen. inanimado -ko ... [Gorrotxategi, 1984:262-264]

Hortaz, akaso lehentasuna eman beharko genioke ki konklusioa eze garai hartan (K.o.-eko I-III mendeak) ez zen erabiltzen "-ko" an zentzu genitiboa, baina bai an zentzu diminutibo-hipokoristikoa. [1827] [>>>]

Gorrotxategi (2006): "Como ocurre en las zonas fronterizas, las lenguas pueden avanzar y retroceder, y si además son bilingües, ganar o perder prestigio."

Aski onartua dirudi ze jende autrigoien mintzairak zirén indoeuroparrak (zeltikoak edo prezeltikoak), baina zér esan ahal da gain hizkuntza zein erabiltzen zutén karistioek edo varduloek? (ikus atzoko mapa finéz egin ideia bat gain euren kokapen geografikoa). 

Gauza da ze, puntu horretaz, existitzen da kontroversia zientifikoa. Izan ere, evidentzia gehien-gehienak eta direktoenak apuntatzen dute ki euren kera indoeuroparra, halan ze egonen zén goitik beherako muga bat artén jende baskoiak eta euren mendebaldeko auzokideak gaindi Leizaran ibaia. Gorrotxategi-k dio (an "Vasco antiguo: algunas cuestiones de geografía e histori lingüísticas", 2009):

Hala ere, Gorrotxategi-k berak (2009), aurrerago, aportatuko ditú zenbait elementu zeinen arabera ez legoke hain argi muga hori, gutxienez ulertua nola muga finko bat:

Gorrotxategi-k (2009) konkluitzen du ze:

Beraz, 

"... debiendo ser lengua [euskara] hablada en la zona [karistiarra] en los dos últimos siglos del Imperio." [Gorrotxategi, 2006]

eta ...

"Como ocurre en las zonas fronterizas, las lenguas pueden avanzar y retroceder, y si además son bilingües, ganar o perder prestigio." [Gorrotxategi, 2006]

Hortaz, Gorrotxategi-ren ikuspegitik, alde hori guztia (Karistia-Vardulia) litzaké muga zabal bat. non hizkuntzak alde batera eta bestera joan zitezken como en una especie de movimientos de acordeón. [1615] [>>>]