asteazkena, iraila 27, 2023

"nindekarren/nindakarren" sortzen da noiz lehenagoko "nenkarren" hasten den izatén anbiguoa arten "hark ni" eta "nik hura"

Atzokoan zenioén, Josu:

nakarzu = na + dakarzu

Nola da iraganaldian?

nin + dakarzu + eN = nindakarzun

"nindakarzun" ez da baizik aldaera bat ti "nindekarzun", zeinen 3. persona dén "hark ni nindekarren". Hortaz, hor ez da agertzen "-da-" morfema, zein hor legoke guztiz lekuz kanpo.

"nindekarren" sortzen da noiz lehenagoko "nenkarren" hasten den izatén anbiguoa arten "hark ni" eta "nik hura".

Gauza da ze "nenkarren" anbiguo bihur daiteke, tipikoki an hizkerak non gehitu dén hasierako "z-" bat an 3. personak nola "z-e-kar-ren", halan ze 2. persona singularra desanbiguatu da kin "zuk hura zenkarren", nondik analogiaz sortu ahal dá "nik hura nenkarren", anbiguoa kin "hark ni nenkarren".

Bide orokor hori (salbuespenak beti egoten dira) guztiz logikoa da. Lehen sortzen dá "hark ni nekarren" sinplea eta ondo osatua (1. fasea). Gero, reinterpretazioa dela medio eta anbiguetateak tartean, sortzen dá "hark ni nenkarren" (2. fasea), eta berriro anbiguetateak tartean direla, sortzen dirá "hark ni nindekarren/nindakarren" (3. fasea), non azkena sinpleki dén aldaera bat ti lehenengoa. Gogoratu gure faseak an:

Hortxe dugú 3. fasea. [2128] [>>>]

Etiketak: