igandea, abuztua 02, 2020

Beriain (1626): "digula" ez-laguntzailea

Herenegun genuen aipatzen a dotrina ganik Beriain ("Doctrina Cristiana en Castellano y Bascuence", 1626), non, adibidez, aurkitzen dugún ondoko erabilerá on adizkiá "digula":
G.  Cer erremedio da ayen contra?
R. Iaungoicoaren graçia, eta arequi batean obra onac eguitea, eta ayetan ocupatua egotea, çein digula Iaungoico gure Iaunac bere misericordia andias. Ala dela.
"digula" horri referitzen zaio Rosa Miren Pagola an bere artikuluá "Beriainen dotrina" (Enseiukarrean, 11. zkia, 1995), esanez:
"Eman"en esanahiz, "-i-" erro supletiboz osatua. 
Esan nahi baita ze hortxe dugu erabilera horietako bat zeintaz mintzo ginén an sarrera titúlatzen "'*nin' aditz laguntzailea (nondik '-i-' erroa), semantikoki = 'eman'":
..., "*nin" aditz berreraiki horrek (horregatik asteriskoa) garai batean signifikatuko zuén "eman" (aditz normal bat), nahiz egun "soilik" geldituko zitzaión erabilera auxiliarra (ezin inportanteagoa, bestalde) ondorenda guztiz gramátikaldu nola aditz laguntzailea an perifrasi modernoenak.
[975] [>>>]

Etiketak: , ,